Ήταν Μάρτης του 1948 στον Τσαμαντά, στη Μουργκάνα

Βοτάνια μελέτησαν καλά . . . Τα φαρμακευτικά φυτά της Ηπείρου

Από τα βάθη των αιώνων έρχεται η χρήση των βοτάνων στην θεραπευτική.

Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Κινέζοι εντρύφησαν στις θεραπευτικές ιδιότητες των φαρμακευτικών φυτών και μετέφεραν τις πολύτιμες γνώσεις τους στις επόμενες γενεές.

Η ανάπτυξη της χημείας και των βιολογικών επιστημών συντέλεσε στην μέγιστη αξιοποίηση αυτής της γνώσης. Κατ’ αρχήν οδήγησε στην απομόνωση των δραστικών ουσιών, στις οποίες οφείλονται οι θεραπευτικές δράσεις των φυτών.

Στην συνέχεια, συντέθηκαν βελτιωμένα μόρια με καλύτερο προφίλ φαρμακολογικών δράσεων και μικρότερη τοξικότητα και μελετήθηκαν οι μηχανισμοί, μέσω των οποίων οι φαρμακευτικές ουσίες ασκούν τις φαρμακολογικές ή τοξικές δράσεις τους. Παρ’ότι σήμερα, τα φάρμακα που συνταγογραφούνται στις δυτικές χώρες συντίθενται κατεξοχήν στα εργαστήρια των φαρμακοβιομηχανιών, οι δρόγες εξακολουθούν να κατέχουν μερίδιο στη λαϊκή θεραπευτική.

Αποτελούν πηγή έμπνευσης για τους σύγχρονους ερευνητές. Σε περιπτώσεις, που η σύγχρονη φαρμακευτική χημεία αδυνατεί να σχεδιάσει συνθετικά φάρμακα για ανθιστάμενα ή σοβαρά νοσήματα, οι επιστήμονες αναζητούν τις απαντήσεις και τις λύσεις στα βότανα.

Η ηλεκτρονική αυτή βάση σχεδιάστηκε με τρόπο ώστε να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα βότανα της Ηπείρου, περιοχής με μεγάλη ποικιλότητα φαρμακευτικών φυτών.

Ο μελετητής μπορεί να ανασύρει πληροφορίες σχετικές με τις επίσημες και λαϊκές ονομασίες των φυτών, τη μορφή τους, τις δραστικές ουσίες που περιέχουν, τα μέρη του φυτού που τις περιέχουν, τον τρόπο λήψης, τις φαρμακολογικές ιδιότητες και εφαρμογές καθώς και τις ανεπιθύμητες ιδιότητες και την ενδεχόμενη τοξικότητά τους.

Μπορεί επίσης, να βρει και ενδεικτική βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη. Σε καμία όμως περίπτωση η βάση αυτή δεν συνιστά θεραπευτικό οδηγό για ατομική χρήση. Θα πρέπει πάντοτε να λαμβάνεται η γνώμη του θεράποντος ιατρού πριν τη λήψη κάποιου παρασκευάσματος βοτάνων, γιατί ενδέχεται να αλληλεπιδρά με άλλα φάρμακα και να τροποποιεί σοβαρά τη δράση και τοξικότητά τους.

Βάση δεδομένων - Εργαστήριο Φαρμακολογίας ΙατρικήςΙωαννίνων

Πολεμώντας στην Ελλάδα (1947)

Το φιλμάκι του βρετανικού αρχείου, από το οποίο προέρχονται και οι σκηνές που γυρίστηκαν στις φυλακές του «Φιξ», φέρει τον τίτλο «Πολεμώντας στην Ελλάδα 1947» (Fighting In Greece 1947) είναι χωρίς ήχο και έχει συνολική διάρκεια επτά λεπτών και τεσσάρων δευτερολέπτων. Αρχίζει με μια αεροπορική λήψη πάνω από την νότια πλευρά της πόλης, πλησιάζοντας στο τότε στρατιωτικό αεροδρόμιο Κατσικά για προσγείωση. Περιλαμβάνει επίσης σκηνές από το εσωτερικό κάποιου απροσδιόριστου δημόσιου κτηρίου της πόλης, από επιχειρήσεις του Στρατού σε κάποια ορεινή περιοχή, από μια μεγάλη ομάδα «ανταρτόπληκτων» στην πόλη και από στρατιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή της Κόνιτσας.

Στα πλάνα από το προαύλιο του «Φιξ», διάρκειας 62 δευτερολέπτων, βλέπει κανείς αρχικά έναν αξιωματικό (πιθανόν να πρόκειται για τον περιβόητο διοικητή των φυλακών εκείνη την εποχή, Σπύρο Αραβανή, από τη Λευκάδα) να κάθεται πίσω από ένα τραπέζι. Πιο πίσω στέκονται κατώτεροι αξιωματικοί και απλοί στρατιώτες. Οι κρατούμενοι βρίσκονται άλλοι παραταγμένοι όρθιοι κι άλλοι καθισμένοι στη βόρεια πλευρά της αυλής, ενώ ένας φρουρός κοιτάζει τα δρώμενα από το φυλάκιο του εξωτερικού τοίχου. Ο αξιωματικός φαίνεται να ζητάει από έναν κρατούμενο να του δείξει διάφορα σημεία πάνω σε έναν απλωμένο χάρτη (πιθανόν κάποιες θέσεις των ανταρτών; ). Στον επόμενο κρατούμενο που ανακρίνεται, είναι εμφανή σημάδια τραυματισμού (από βασανισμό; ) στο αριστερό του μάτι. Από μια ψηλότερη λήψη φαίνεται και η πίσω μεριά του κτηρίου των φυλακών, με την σκεπαστή εξωτερική σκάλα που συνέδεε τον πάνω με τον κάτω θάλαμο, καθώς και κάποια γειτονικά με τις φυλακές κτήρια από την πλευρά της 28ης Οκτωβρίου.

Ο προπαγανδιστικός σκοπός των, όπως φαίνεται, «στημένων» γυρισμάτων είναι ολοφάνερος. Οι κοντινές λήψεις στα πρόσωπα και στο παρουσιαστικό των κρατουμένων επιδίωκε να αποδομήσει στα μάτια του θεατή την εικόνα του περήφανου και αγέρωχου αγωνιστή, όπως για παράδειγμα την είχε αποθανατίσει μερικά χρόνια πιο πριν η φωτογραφική μηχανή του Μπαλάφα και του Μελετζή. Ο κρατούμενος αντάρτης-κομμουνιστής, παρουσιάζεται εδώ σαν ένας «ρακένδυτος συμμορίτης», «κατσαπλιάς» ή στην καλύτερη περίπτωση σαν «φοβισμένο αγρίμι», οι δε στρατιωτικοί εκπρόσωποι της Πολιτείας ως «τυπικοί», «άψογοι», σχεδόν «ευγενικοί».

Σήμερα, με την μεγάλη χρονική απόσταση προς την τραγική εκείνη περίοδο, ένας νηφάλιος θεατής, θα διέκρινε στα τρομαγμένα πρόσωπα αυτών των κρατούμενων παιδιών περισσότερο την κακιά μοίρα της Ελλάδας εκείνη την εποχή, όπου η χώρα, έχοντας βγει τραυματισμένη από την ολέθρια Κατοχή, αντί να φροντίσει να επουλώσει πληγές της και να προχωρήσει με ταχείς ρυθμούς και αισιοδοξία στην επανόρθωση και ανάπτυξη της, όπως δηλαδή έκαναν και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, άρχισε να τρώει τις σάρκες της και να αυτοκαταστρέφεται σε ανυπολόγιστο βαθμό.

Αναλογιζόμενος κανείς σήμερα την οικονομική καταστροφή όπως και το βαθύ κοινωνικό ρήγμα μαζί με όλα τα προσωπικά δράματα που προξένησε ο Εμφύλιος στη χώρα, ρίχνοντάς την  για δεκαετίες πίσω στην υπανάπτυξη και στη καθυστέρηση, δεν έχει παρά να ασπαστεί τα λόγια με τα οποία ο Λάμπρος Μάλαμας κλείνει το βιβλίο του: «να μην ξαναγίνει ποτέ εμφύλιος πόλεμος στην πατρίδα μας και η φυλακή του «Φιξ» και κάθε τέτοια φυλακή, να παραμείνει μια θλιβερή διδαχτική ανάμνηση, σαν παράδειγμα προς αποφυγή στην ιστορική συνείδηση των γενεών».

ΠΗΓΗ  ΗΠΕΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ

Fighting on the Greek / Albanian border.

Air shot of the sea and coast in Greece.(Λίμνη Παμβώτις απο αεροδρ Κατσικά)

Various shots of men and women sitting at long tables in a large room - some of the men are questioned, possibly Albanian prisoners.

Convoy of lorries filled with Greek troops moving along country road.

Long shot of countryside with smoke rising in distance.

Various shots of the Greek troops advancing through countryside, occasional distant explosions with smoke rising in the air are seen.

Male civilians rounded up in a village, possibly Albanian prisoners.

Various shots of Greek orthodox priest surrounded by a large group of refugees, mainly women and children.

Several shots of the refugees receiving food.

Plane flying low over countryside.

More shots of the Greek troops advancing across hilly countryside, on mules, on lorries and some on foot.

Groups of refugees sitting on roadside.

Greek officers looking at the map.

Infantry running to take positions.

Και να καλέσω σ' εκείνο το πάρτι να' ρθουν τα πιο καλά παιδιά

Σκίτσο του Δημ. Χαντζόπουλου στα ΝΕΑ (4-5 Σεπ. 2010)

.... να’ρθει ο Κοσκωτάς, να’ρθει ο Μητσοτάκης, να’ ρθει κι ο Πάλμε, να’ρθει ο Βίλυ Μπράντ...

....να’ρθει κι ο Κύρκος με τον Φλωράκη, και ξαφνικά να μπουκάρει οΜιτεράν .....

Ο Καθηγητής της Χημείας Δημήτριος Δάλμας από τη Βήσσανη

Γράφει ο Ιωάννης Κανδήλης, Χημικός, στο βιβλίο του "Οι θεμελιωταί των Φυσικών Επιστημών στη νεώτερη Ελλάδα και η εποχή τους" (Αθήνα  1976)

Ο Δημήτριος Δάλμας γεννήθηκε στη Βήσσανη στο Πωγώνι, κατά το 1886. Εκεί, επί τουρκοκρατίας, διδάχτηκε τα πρώτα γράμματα.

Ο πατέρας του, φούρναρης το επάγγελμα, εγκαταστάθηκε αργότερα στο Ηράκλειο Κρήτης, όπου ο Μήτσος μεγάλωσε και τελείωσε το Γυμνάσιο. Το 1908 ήλθε στην Αθήνα και γράφτηκε στις Φυσικές Επιστήμες. Σπούδαζε και παράλληλα δούλευε στο μεγάλο φαρμακείο και φαρμακοβιοτεχνία του «Κρίνου».

Εξ αιτίας των πολέμων και επιστρατεύσεων πήρε το πτυχίο του το 1917 και το διδακτορικό του δίπλωμα το 1918.

Ο καθηγητής Ζέγγελης παρατήρησε και εξετίμησε πολύ την προσεκτική δουλειά  του και από το 1909 τον προσέλαβε βοηθό του για να τον τοποθετήσει αργότερα, το 1918, στη θέση του πρώτου επιμελητή του.

Από τη νέα αυτή θέση, παρ’ ότι είχε αρμοδιότητα μόνο την επίβλεψη των ασκήσεων των φοιτητών, δίδαξε συστηματικά, με δική του πρωτοβουλία επί 33 χρόνια (1918-1951) σαν ξεχωριστό μάθημα, την Αναλυτική Χημεία. Το 1931-32 πήγε στο Παρίσι, με υποτροφία και εργάστηκε κοντά στον καθηγητή Auger……

Στιχουργήματα των φοιτητών για τον Δάλμα

Απ΄την Ήπειρο φερμένος απ’ τα χρόνια τα παλιά

Στο Χημείο του κλεισμένος σπά ποτήρια και γυαλιά

Εκεί μέσα κατοικούσε πικραμένος ντροπαλός

Να του πουν εκαρτερούσε, είσαι χημικός καλός

Σε γνωρίζω απ’ την όψη πούναι πάντα τρομερή

Σε γνωρίζω απ΄τη μπλούζα, πούναι πάντα βρωμερή

Σε γνωριζω απ’ την όψη μία, δυό και τρεις φορές

Σε γνωρίζω απ΄την κόψη των ρουχώνε που φοράς

……………….

Από κρότων σπασμένων οργάνων

Το ντουλάπι του Δάλμα βουίζει

Λάμπουν κάψες, γυαλιά και ποτήρια

Και λερή η ποδιά του μυρίζει