Ήπειρος, πάν' απ' όλα, σημαίνει μουσική και χορός.

To klarino kai to tragoudi

View more documents from Stergios.

Και ένα μικρό δείγμα live:

View More Free Videos Online at Veoh.com

Ρομπάτες είναι το χωριό (Άνω) Μερόπη σήμερα του Δήμου Άνω Πωγωνίου και ανήκει στη σειρά των χωριών που λέγονται Ριζά (Κάτω Μερόπη ή Φραστανά, Παλαιόπυργος ή Μέβγεζδα, (Άνω) Μερόπη ή Ρομπάτες και Κακόλακκος) ως χτισμένα στους πρόποδες της οροσειράς Νεμέρτσικα, που από τη Βήσσανη φαίνεται σαν Κοιμωμένη Νύμφη και γιαυτό οι αρχαϊζοντες την είπαν Μερόπη (μια Νύμφη). Φημίζεται για τους μερακλήδες χορευτές του. Στο πανηγύρι (την πρώτη Κυριακή μετά τον Δεκαπενταύγουστο) το μεσημέρι κάνουν τα λεγόμενα Ντολιά (υποθέτω οτι η λέξη παράγεται από την λέξη "εντολή"=παραγγελιά): Τρώνε από κοινού (ρεφενέ) μαζί με τα όργανα, που περιφέρονται από οικογένεια σε οικογένεια, και κάνουν προπόσεις και δίνουν παραγγελιά ένα τραγούδι. Η τρίτη πρόποση είναι για τον επόμενο, όχι υποχρεωτικά δίπλα στο τραπέζι. Μετά τόσα ποτήρια καταλαβαίνετε τι γίνεται στο τέλος. Στις προπόσεις συμμετέχουν μόνο οι άντρες. (Είναι απαράδεκτο στα χωριά να μεθάει μια γυναίκα, αντίθετα απ' ό,τι παρατηρείται στις πόλεις μας. Και πράγματι το βρίσκω αηδιαστικό. Μπορεί να είμαι συντηρητικός σ' αυτό:-)). Σήμερα αυτή η σειρά εν πολλοίς έχει ατονίσει, και απλά τρώνε και χορεύουν. Στο Ωραιόκαστρο ή Λαχανόκαστρο την κρατάνε ακόμα τη σειρά.
Στο Πωγώνι το πανηγύρι κρατάει τρεις μέρες συνήθως. Την παραμονή χορεύουν οι χωριανοί, την ημέρα του Πανηγυριού οι ξένοι κατά χωριό, και τη δεύτερη μέρα οι χωριανοί πάλι. Τα τελευταία χρόνια αρχίζει αυτή η σειρά να καταστρατηγείται. Το πανηγύρι ξεκινάει ΠΑΝΤΑ με μοιρολόι, ακόμα και τώρα. Πουθενά στην Ελλάδα δεν υπάρχει αυτό, απ'όσο ξέρω. Μπορεί κανείς να δει την εξέλιξη: Γεμίσαν ηλεκτρονικά, συνθεσάιζερ, ηλεκτρ. κιθάρες. Μπορεί, αλλά ο καθαρός ήχος των παλιών οργάνων ήταν εκείνος που ταιριάζει στο Δωρικό ύφος της μουσικής και του χορού μας. Στα παλιά χρόνια στο χορό πιάνονταν πρώτα οι άντρες, μετά οι γυναίκες και ανάμεσα τους ο παπάς (:-)) κατά ηλικία πάντοτε, ιεραρχικά. Πάντα αλά μπρατσέτα, όχι χέρι με χέρι. Δεν έπιανε ποτέ αλά μπρατσέτα άντρας γυναίκα, απαγορεύονταν, φαντάζεστε γιατί. Ο παπάς θεωρούνταν υπεράνω υποψίας (ήταν; :-)). Ακόμα και όταν η γυναίκα χόρευε στην κορφή, μαντήλι. Το ποιος θα χορέψει πρώτος και με τι σειρά την καθόριζε ένας "τελετάρχης", συνηθώς απ' όσο θυμάμαι ο Πρόεδρος του χωριού. (Θυμάμαι τον αείμνηστο Λάζαρο Αναστασιάδη, που μας άφησε πέρυσι, να ρυθμίζει τα του χορού στη Βήσσανη. Παρεξηγήσεις για τη σειρά σπάνια υπήρχαν). Σήμερα όλα έχουν γίνει χύμα:-(. Εξέλιξη!
Δείτε και μια παλιά φωτογραφία πανηγυριού από τη Βήσσανη στη δεκατία 1910-20 (από την ιστοσελίδα του Πολιτιστικού της συλλόγου http://www.vissani.gr/el/index.htm):


(Το χοροστάσι σήμερα δεν είναι μπροστά στην Εκκλησία, κατέβηκε κάτω στον πλάτανο (250 ετών) ή και κάτω απ' αυτόν. Πιο παλιά ακόμα ο χώρος της φωτογραφίας ήταν νεκροταφείο, κατά τον αείμνηστο Σπύρο Στούπη ("Πωγωνησιακά και Βησσανιώτικα"). Σήμερα χρησιμοποιείται και σα χώρος υπαίθριων μουσικών εκδηλώσεων, που διοργανώνει η Αδελφότητα Βησσανιωτών "Η Αρετή" κάθε καλοκαίρι. Η ζωή συνεχίζεται, έτσι δεν είναι; Ν' ακούνε οι πρόγονοι τη μουσική και αναπαύονται τα κόκκαλά τους).