Τρίτη 31 Μαρτίου 2009

Ο θησαυρός του Αλή πασά του Τεπελενλή στα αγγλικά θησαυροφυλάκια ή δίπλα σε κυπαρίσσι στους Γεωργουσάτες;


Ο Αλή πασάς ο Τεπελενλής ήταν το πρόσωπο που σημάδεψε καθοριστικά την πορεία και την εξέλιξη της πόλης των Ιωαννίνων, καθώς και την νοοτροπία των κατοίκων της στη νεότερη ιστορία τους. Γεννημένος το 1744 στο Τεπελένι της Αλβανίας ο γιός της Χάμκως και του ληστή Βελή, αρβανίτης μουσουλμάνος, γίνεται το 1788 πασάς των Ιωαννίνων.
Αποδυναμώνει τους Τούρκους γαιοκτήμονες (μπέηδες και αγάδες φεουδάρχες) της περιοχής του, των οποίων σφετερίζεται την περιουσία τους και τα πλούτη τους.
Από το 1792, 1799 ασχολείται με την κατάκτηση του Σουλίου και τον Δεκέμβριο του 1803, υπογράφει τη συνθηκολόγηση με τους Σουλιώτες.
Το 1798 καταλαμβάνει με την ανοχή των Γάλλων, που τότε κυριαρχούν στα Επτάνησα, τη Νιβίτσα, στην ακτή της Χειμάρρας. Κατόπιν εκτοπίζει (και σφαγιάζει) τις φρουρές των Γάλλων από το Βουθρωτό και την Πρέβεζα. Η λίμνη του Βουθρωτού, στην περιοχή των Αγίων Σαράντα, είναι το αγαπημένο του καταφύγιο. Το 1819 αγοράζει από τους Άγγλους την Πάργα.

Θα ήταν αδιανόητο για την νοοτροπία και την απληστία του χαρακτήρα του, να ξεφύγει ο Αλή πασάς από τη σιγουριά και τη γοητεία του χρυσού.
Οι εκστρατείες εναντίον των Σουλιωτών, η συντήρηση του στρατού, το δίκτυο των πληροφοριοδοτών, τα δώρα στους ξένους περιηγητές απαιτούσαν καλό πουγγί με φλουριά ασημένια και χρυσά.
Ας αναφέρουμε ότι δυο πονηροί βενετσιάνοι αλχημιστές πέρασαν από το σεράι του και του υποσχέθηκαν έναντι αδράς αμοιβής την κατασκευή χρυσού, κι εκείνος τους έκλεισε στο κάστρο, δεν τους άφηνε να φύγουν αν δεν ανακάλυπταν τη μαγική συνταγή που τόσο πολύ επιθυμούσε.

Όταν μετά την πολύμηνη πολιορκία των Ιωαννίνων, καταφεύγει στο νησάκι της λίμνης στη μονή του Αγίου Παντελεήμονα και με παγίδα πέφτει νεκρός, οι θησαυροί που καταμετρά ο Χουρσίτ πασάς – απεσταλμένος του σουλτάνου- είναι μόνο 45.000.000 γρόσια. Θεωρείται πολύ λίγος για το μέγεθος της ανάπτυξης που είχε πάρει το πασαλίκι των Ιωαννίνων, με συνέπεια να αποκεφαλιστεί ως ύποπτος και ο Χουρσίτ πασάς.

Από τότε δεν έπαψαν οι διάφορες φημολογίες για τον χαμένο θησαυρό του Αλή πασά και η αναζήτησή του από χρυσοθήρες παλιότερα, αλλά και πρόσφατα.
Έτσι δεν πρέπει να θεωρηθεί παράξενο το σκάψιμο κάποιων άγνωστων στο μαυσωλείο του Ασλάν πασά στο κάστρο της πόλης των Ιωαννίνων, όπως έγραψαν οι τοπικές εφημερίδες στις 15 Φεβρουαρίου 2000, προκειμένου να βρουν τον θησαυρό του Αλή πασά.

Σε σχόλιο της η εφημερίδα Ηπειρωτικός Αγών της 19/2/2000 γράφει: «Που βρίσκεται λοιπόν ο θησαυρός του Αλή; Από τα ιστορικά αρχεία που υπάρχουν και είναι καταγεγραμμένα, ο θησαυρός στάλθηκε από το γιό του Αλή, τον Μουχτάρ, το 1820 στην Πρέβεζα και εκεί φορτώθηκε σε αγγλικά πλοία με προορισμό τη Μάλτα. Οι εκτιμήσεις είναι ότι τελικά κατέληξε στα αγγλικά θησαυροφυλάκια. Μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων το 1913, μια ιταλική εταιρεία πήρε άδεια, και για πέντε χρόνια κατέσκαψε κάθε πιθανή περιοχή με εκατοντάδες εργάτες, αναζητώντας τον θησαυρό. Εγκατέλειψαν όμως στη συνέχεια την προσπάθεια τους απογοητευμένοι. Θησαυρός …γιοκ λοιπόν και ας μη ταλαιπωρούνται άδικα οι σύγχρονοι χρυσοθήρες.

Ο παμπόνηρος και πανούργος Αλής θα εμπιστευόταν ποτέ ένα τόσο ακριβό μυστικό σε κανέναν; Δεν θα φρόντιζε να εξαφανίσει κάθε αποδεικτικό, ή το κυριότερο θα θόλωνε τα νερά με τη διασπορά παραπλανητικών φημών;
Σύμφωνα με βορειο Ηπειρώτη από τη Δρόπολη, που δούλευε σε οικοδομικά έργα το 1991 ο θησαυρός του Αλή περιήλθε στα χέρια του Εμβέρ Χότζα το 1966.
Οι αμύθητοι θησαυροί που μάζεψε ο Αλή πασάς του δημιούργησαν μεγάλο πρόβλημα για την εξασφάλιση τους. (Τότε δεν υπήρχε …Χρηματιστήριο, ομόλογα, να τα …επενδύσει, Τράπεζες να τα φυλάξει)

Η έδρα του πασαλικιού του τα Γιάννενα δεν πρόσφεραν τη σιγουριά που ήθελε.
Έστειλε έναν έμπιστό του στο χωριό Γεωργουσάτες της Δρόπολης. Αυτός βρήκε τρεις μαστόρους που έχτισαν μια κρυψώνα έξω από τους Γεωργουσάτες, κοντά σ΄ένα κυπαρίσσι μιας εκκλησίας. Όταν οι εργάτες τελείωσαν, ο έμπιστος του Αλή τους τουφέκισε με διαταγή του πασά. Στη συνέχεια ο Αλής σκότωσε τον έμπιστο, ώστε να είναι σίγουρος, σιγουρότατος, για τη μυστική κρυψώνα του θησαυρού.
Πλην όμως ένας από τους τρεις εργάτες τραυματίστηκε απλώς, και έκανε τον σκοτωμένο. Στη συνέχεια κρύφτηκε, όμως το μυστικό το εμπιστεύθηκε σε κάποιον δικό του, και αυτός στην κόρη του, η οποία έλεγε για το «κυπαρίσσι με το θησαυρό, που είναι κοντά σ’ αυτό, και θάτρεφε τη Δρόπολη για εκατό χρόνια.
Το 1966 κάποιοι εργάτες έσκαβαν στους Γεωργουσάτες, για να φτιάξουν ένα οχυρωματικό έργο – ένα από τα πολλά που συνήθιζε να κάνει το καθεστώς Χότζα.
Έφτασαν να σκάβουν κοντά στο κυπαρίσσι που αναφέραμε, όταν σκόνταψαν σ’ ένα τοίχο, πάχους δύο μέτρων περίπου. Συνέχισαν να εργάζονται μέχρι που βρήκαν μια πόρτα χοντρή σιδερένια, ενώ ταυτόχρονα την άλλη μέρα ήρθαν άνθρωποι του καθεστώτος και βρέθηκαν μπροστά σ’ έναν πραγματικό θησαυρό από χρυσάφι αμύθητης αξίας. Μια γουρούνα ολόχρυση δυο τόνων βάρους (2.000 κιλά) με δώδεκα γουρουνάκια χρυσά κι αυτά, σερβίτσια πιάτων και κουταλομαχαιροπήρουνα, όλα χρυσά. Ήρθε επί τόπου κι ο Εμβέρ Χότζα και ο θησαυρός μεταφέρθηκε μυστικά και επειγόντως πρώτα στα Τίρανα και μετά που;
Με το που βρέθηκε ο θησαυρός το 1966 η γιαγιά που διηγούνταν την ιστορία με το κυπαρίσσι και το θησαυρό έπαθε μελαγχολία και είκοσι χρόνια μετά, μέχρι το 1986 που άφησε την πνοη της, δεν έβγαλε μιλιά.
Ύστερα από αυτά για τον θησαυρό του Αλή πασά το λακωνικότατο «Σχόλιο ουδέν» που λέει και ο Αντώναρος, σας αφήνω στην κρίση σας να πιστέψετε ό,τι θέλετε!

(Από το βιβλίο του πολιτικού μηχανικού Γιάννη Παπαϊωάννου «Γεγονότα από τη νεότερη ιστορία» Ιωάννινα 2006)

(ΣΗΜ. Σύμφωνα με την Ελευθεροτυπία της 7 Μαίου 2000, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Ιλίρ Μέτα διέταξε σχετική έρευνα στις 10 Μαρτίου 2000 για την κλοπή των αποθεμάτων χρυσού της Αλβανίας, αξίας 2,8 εκατομμυρίων δολλαρίων, ο οποίος εξαφανίστηκε μέσα από τη θωρακισμένη και φυλασσόμενη από ειδικές δυνάμεις σήρραγγα, όπου φυλάσσονταν τα αλβανικά αποθέματα χρυσού.)

Δεν υπάρχουν σχόλια: