Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου 2008

Η αεροπειρατία στο δρομολόγιο Αθήνα - Γιάννενα το 1969

Δεν είχαν περάσει ούτε τρεις μήνες από την προσωρινή αποφυλάκισή του, όταν ο γιατρός Τσιρώνης έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο διαφυγής - του ίδιου και της οικογένειάς του - από την Ελλάδα των συνταγματαρχών. Ηταν βέβαιος ότι οι διώξεις θα συνεχίζονταν και εν πάση περιπτώσει τα περιθώρια αντιδικτατορικής δράσης στην Ελλάδα δεν φαίνονταν να διευρύνονται.

Επέλεξε την 16η Αυγούστου 1969, μέρα ούτως ή άλλως ομαδικών θερινών αποδράσεων των κατοίκων των Αθηνών, και την πτήση της Ολυμπιακής για Αγρίνιο, από το οποίο καταγόταν, για να αποφύγει τις υποψίες του καθεστώτος. Η ίδια πτήση είχε τελικό προορισμό τα Ιωάννινα και επομένως το αεροπλάνο (μια Ντακότα) θα διέθετε καύσιμα για ακόμα μακρύτερα.

Στις 11 το πρωί της κρίσιμης μέρας, η οικογένεια Τσιρώνη εξοπλισμένη με δυο πιστόλια και δυο μαχαίρια καταλαμβάνει τις τέσσερις πρώτες θέσεις πίσω από το πιλοτήριο. Ο γιατρός ήταν αποφασισμένος να κυριεύσει το σκάφος, να το οδηγήσει στην Αλβανία και από 'κει να φύγει για τη Σουηδία απ' όπου σκόπευε να συνεχίσει τον αγώνα κατά της χούντας.

Τότε δεν υπήρχαν έλεγχοι στα δρομολόγια του εσωτερικού και η εταιρεία δεν προκαθόριζε καν το πού θα κάτσει ο κάθε επιβάτης. Κυβερνήτης ήταν ο Γιώργος Τζώρτζης, συγκυβερνήτης ο Μιλτιάδης Χατζηγιαννάκης, συνοδός η Ρίλα Παπασπύρου και ο καιρός αίθριος και πολύ ζεστός.

"Η πτήση διαρκούσε περίπου μια ώρα ως το Αγρίνιο και άλλα σαρανταπέντε λεπτά μέχρι τα Γιάννενα" μας εξηγεί η κ. Παπασπύρου. "Ηταν, αν θυμάμαι καλά, η 7η πτήση μου. Ημουν 19 χρονών και όλα πήγαιναν καλά ως τη στιγμή που μετά τους γνωστούς καφέδες και τις πορτοκαλάδες που προσέφερα στους 25 επιβάτες, διαπίστωσα ότι οι τέσσερις πρώτοι έλειπαν απ' τις θέσεις τους και η πόρτα του κόκπιτ ήταν κλειστή. Και δεν άνοιγε, παρότι χτύπησα και δοκίμασα να την σπρώξω. Αυτό ήταν περίεργο, διότι μπορεί τότε πολύς κόσμος να μπαινόβγαινε στο πιλοτήριο χωρίς ειδική συνεννόηση με το πλήρωμα, αλλά η πόρτα έμενε ανοιχτή".

Σ' αυτό τον τύπο αεροσκάφους δεν υπήρχε σύστημα ενδοσυνεννόησης των πιλότων με την αεροσυνοδό. Κανένας δεν ήξερε τι ακριβώς συμβαίνει. "Αρχισαν οι πρώτοι ψίθυροι και τα σχόλια.

Κάποιοι έλεγαν ειρωνικά ότι ενδεχομένως να έχει φρακάρει η πόρτα λόγω του συνωστισμού στο πιλοτήριο. Γιατί πραγματικά το DC-3 ήταν ένα πολύ στενόχωρο σκάφος. Ο χρόνος κυλούσε και η πόρτα δεν άνοιγε.

Οταν αφήσαμε πίσω μας το Αγρίνιο, χωρίς ο κυβερνήτης να ανακοινώσει τίποτα από τα μεγάφωνα, ανέλαβα να καθησυχάσω όσο γινόταν τους ανθρώπους λέγοντάς τους για κάποιο τεχνικό πρόβλημα του αεροδρομίου".Η αεροσυνοδός και ορισμένοι επιβάτες χτυπούν και σπρώχνουν έντονα την πόρτα. Ο Τσιρώνης αποφασίζει να απαντήσει: "Σκάστε και καθίστε", διατάζει. Η ανησυχία γίνεται φόβος και αγωνία. "Ακούγονται διάφορες υποθέσεις. Επικρατεί το σενάριο της αεροπειρατείας, ότι ο επιβάτης που είναι μέσα είναι κάποιος ποινικός που απειλεί, ίσως και να έχει ήδη σκοτώσει τον πιλότο. Προσπαθώ να διασκεδάσω την κατάσταση. Τους λέω ότι τα καύσιμα φτάνουν ως την Ιταλία , ότι το σκάφος δεν είναι ακυβέρνητο", θυμάται η κ. Παπασπύρου.

Η Ντακότα περνά και τα Γιάννενα, η αγωνία φουντώνει. Οταν λίγο αργότερα εμφανίζονται τα αλβανικά Μιγκ να στριφογυρίζουν δίπλα στο αεροπλάνο, η νεαρή αεροσυνοδός δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα.

Επικρατεί πανικός. Κάποτε ακούγεται η φωνή του Γ. Τζώρτζη από τα μεγάφωνα: "Θα επιχειρήσουμε αναγκαστική προσγείωση". Η κ. Παπασπύρου μοιράζει τα μαξιλαράκια και δένεται και αυτή στη θέση της.

"Το αεροπλάνο άρχισε να κατεβαίνει απότομα και η προσγείωση ήταν πράγματι ανώμαλη. Δεν υπήρχε κανονικός διάδρομος. Είχαμε προσγειωθεί σε κάποιο εγκαταλελειμμένο στρατιωτικό αεροδρόμιο κοντά στην Αυλώνα".



Μόλις το αεροπλάνο σταμάτησε, εμφανίστηκε ο Τσιρώνης με το παραμπέλουμ ψηλά, λέγοντας ότι στο όνομα της δημοκρατίας, της λευτεριάς και του ανθρωπισμού κατέλαβε το αεροπλάνο.

Μια γιαγιά στα τελευταία καθίσματα δεν είχε καταλάβει απολύτως τίποτα: "Φτάσαμε επιτέλους κόρη μου", έλεγε ανακουφισμένη στην αεροσυνοδό.

Είδαν μερικά τζιπ, ο γιατρός πήδηξε στο έδαφος μαζί με την υπόλοιπη οικογένεια και ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις με τους επικεφαλής αλβανούς αξιωματικούς.

Ενας επιβάτης, μουσικός στο επάγγελμα, λιποθύμησε. "Τον κατεβάσαμε στον ίσκιο κάτω απ' το φτερό και του έδωσα σταγόνες 'Τονοτίλ'. Συνήλθε και όλοι μαζί περιμέναμε την εξέλιξη της περιπέτειας.

Ο Τσιρώνης κουβέντιαζε με τους Αλβανούς μακριά μας. Το κλίμα μεταξύ των υπολοίπων ήταν βαρύ. Υπήρχε φόβος και απόσταση. Την τύχη μας την είχαμε εμπιστευτεί στον Γ. Τζώρτζη. Σχεδόν τρεις ώρες μετά κατέφθασε μια Μερσέντες 600 για την οικογένεια Τσιρώνη και ένα προπολεμικό λεωφορειάκι για μας".Ολοι μεταφέρθηκαν σε ένα πανδοχείο που είχε ετοιμαστεί ειδικά για τους ασυνήθιστους επισκέπτες. "Ηταν ένα όμορφο νεοκλασικό που μύριζε χλωρίνη. Τα δωμάτια λιτά με στρατιωτικές κουβέρτες".

Εκεί μόνο κατάφερε η αεροσυνοδός να συνεννοηθεί με τον κυβερνήτη και να μοιραστούν και τα δικά τους προβλήματα. "Ο Τζώρτζης μου είπε ότι στην Αθήνα δεν ξέρουν πού βρισκόμαστε.

Προσπαθούσε να πείσει τον Τσιρώνη να αποφύγει την Αλβανία, χώρα που ως γνωστόν δεν είχε σχέσεις με την Ελλάδα. Ηταν και ο ίδιος, ο κυβερνήτης, χαρακτηρισμένος από τη χούντα. Είχε επιστρέψει στην Ολυμπιακή ύστερα από ένα διάστημα που είχε τεθεί σε διαθεσιμότητα για πολιτικούς λόγους και ανησυχούσε μήπως στην Ελλάδα τον θεωρήσουν συνεργάτη του Τσιρώνη ή ακόμα και των Αλβανών.

Αλλά και εγώ άρχισα να έχω ανάλογους φόβους. Επτά μήνες περίμενα να εργαστώ στην Ολυμπιακή, αν και είχα περάσει το διαγωνισμό, επειδή ο πατέρας μου ήταν μακρονησιώτης και δεν μου έδιναν το χαρτί κοινωνικών φρονημάτων.

"Πριν όμως από τις ελληνικές υπηρεσίες, το πλήρωμα όφειλε να αντιμετωπίσει και τις αλβανικές. "Δεν κατάλαβα αν τους έπεισα τελικά ότι δεν είμαι κατάσκοπος.

Τελειώνοντας με την ανάκριση, και ως την ώρα του δείπνου που είχε προαναγγελθεί, πήρα ένα από τα ποδήλατα της αυλής του πανδοχείου για να δω και την πόλη. Είχαν χαλαρώσει τα πράγματα, άλλα όχι και για ποδηλατάδα. Σε δέκα λεπτά με μάζεψαν και με γύρισαν πίσω.

"Ομως η ευχάριστη έκπληξη για όλους ήρθε στο τραπέζι. Επιβάτες και πλήρωμα έμαθαν από επίσημα χείλη ότι την επομένη μπορούσαν να επιστρέψουν στην Ελλάδα με καύσιμα της αλβανικής κυβέρνησης.

Η οικογένεια Τσιρώνη ήταν κι αυτή χαρούμενη, αφού εξασφάλισε ό,τι επιθυμούσε. "Ηταν απολύτως κινηματογραφικό", αφηγείται η κ. Παπασπύρου. "Ενα μακρύ τραπέζι με άσπρο τραπεζομάντηλο. Κόκκινο κρασί, καλομαγειρεμένο κοτόπουλο, οι κομισάριοι από τα Τίρανα, οι τοπικές αρχές, οι 'αεροπειρατές', το πλήρωμα, οι κατάκοποι επιβάτες, οι μουσικοί και το παραδοσιακό χορευτικό συγκρότημα. Κάποιοι από μας χόρεψαν και τσάμικο.

Ο Τσιρώνης μας ευχαρίστησε. Μιλούσε ακατάπαυστα για τις περιπέτειές του και για τη χούντα αποκλειστικά με τους επισήμους.

Μετά το γλέντι μας ξενάγησαν στην πόλη".Το απόγευμα της 17ης Αυγούστου, πλήρωμα και επιβάτες έφτασαν μέσω Κέρκυρας στο Ελληνικό. Στην υποδοχή ο αναπληρωτής υπουργός Προεδρίας Αγαθαγγέλου, εκ μέρους του Παπαδόπουλου. "Εκφωνήθηκαν λογίδρια για το ενδιαφέρον που έδειξε η 'Εθνική Κυβέρνησις' ώστε να φτάσουμε ασφαλείς στην 'αγκαλιά της πατρίδας' και βεβαίως καταδικάστηκε ο 'εγκληματίας' Τσιρώνης". Δεν δόθηκε έκταση στο γεγονός.

Η δημοσιότητα δεν συνέφερε ούτε την δικτατορία ούτε την εταιρεία. Ο ίδιος ο Αλέξανδρος Ωνάσης, η κεφαλή τότε της Ολυμπιακής, καθησύχασε το πλήρωμα. Δεν είχε την παραμικρή υποψία εναντίον τους και θα τους κάλυπτε στην πορεία των ανακρίσεων.
(στη φωτογραφία ένα αεροπλάνο τύπου DC-3)
Περισσότερα στον ΙΟ της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ

Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2008

Αεροδρόμιο Κατσικάς: Εκεί που ηχούσαν οι σειρήνες του πολέμου θα ηχήσουν τα σφυρίγματα των τρένων ή των διαιτητών;

(Από την αερομαχία της 11ης Φεβρουαρίου 1941
στο Αεροδρόμιο ΚΑΤΣΙΚΑ)

Του Βασ. Δ. Ζαμπίκου
Σμηνάρχου E.A.

ΜΕΤΑΞΥ των ηρωϊκώς πεσόντων αεροπόρων της Πολεμικής μας
Αεροπορίας κατά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο, συγκαταλέγεται και ο
αείμνηστος Υποσμηναγός (ΙΓΥ) Μπαρδαβίλιας Αναστάσιος.
Γεννήθηκε το 1915 στον Κεραστάρη Αρκαδίας. Τον Οκτώβριο του
έτους 1935 μπήκε στη Σχολή Αεροπορίας και αποφοίτησε τον
Αύγουστο του 1938 με το βαθμό του Ανθυποσμηναγού. Κατά τον
Πόλεμο 1940-1941 υπηρετούσε στην 21η μοίρα δίωξης και
σκοτώθηκε την 11ην Φεβρουαρίου 1941, μετά την εμπλοκή του σε
αερομαχία με εχθρικά αεροσκάφη, στο Αεροδρόμιο Κατσικά
Ιωαννίνων.
ΠΡΙΝ όμως προχωρήσω στην περιγραφή των συνθηκών κάτω από τις
οποίες έπεσε ο Υποσμηναγός Μπαρδαβίλιας Αναστ., θεωρώ σκόπιμο,
να αναφερθώ με λίγα λόγια, στην κατάσταση του Αεροδρομίου
Κατσικά. Αυτό βρισκόταν 3 περίπου χιλιόμετρα νότια του
ομώνυμου χωριού αλλά ακατάλληλο για απογειώσεις και προσγειώσεις αεροσκαφών, σε περίπτωση κακοκαιρίας, λόγω του λασπώδους εδάφους.
Ήταν με άλλα λόγια, ένα μεγάλο χωράφι χωρίς τσιμεντένιους διαδρόμους,
όπως όλα τα βοηθητικά αεροδρόμια της εποχής εκείνης. Στο
βόρειο τμήμα του, εφιλοξενείτο από την 20 Νοεμβρίου 1940 το
Ανεξάρτητο Σμήνος παρατηρήσεως με αεροπλάνα Breguet 19
και στο Νότιο, η μετασταθμεύσασα περί τα μέσα Ιανουαρίου 1941
21η Μοίρα Διώξεως, με αεροπλάνα Gladiators. Στο ανωτέρω Σμήνος
παρείχε τέλεια σχεδόν κάλυψη (καμουφλάζ) μία συστάδα από
πανύψηλες βαλανιδιές μέχρι τις αρχές τους Ιανουαρίου 1941
οπότε φυλλορρόησε, που βρισκόταν 50 περίπου μέτρα βορειότερα
της πίστας του Αεροδρομίου, γι αυτό η επισήμανση από τα
εχθρικά αεροπλάνα άργησε. Οι Ιταλοί επισήμαναν το αεροδρόμιο
το απόγευμα της 10ης Φεβρουαρίου 1941, οπότε δέχθηκε επιδρομή
Ιταλικών βομβαρδιστικών χωρίς ευτυχώς θύματα, πλην ζημιών σε
υλικά εξυπηρετήσεως αεροσκαφών, αποτέλεσε όμως την απαρχή
σκληρών δοκιμασιών και για τις δύο Μονάδες.

ΕΡΧΟΜΑΣΤΕ τώρα στα γεγονότα της επόμενης ημέρας (11
Φεβρουαρίου). Πολύ πρωί, ως συνήθως, Αξιωματικοί και
Υπαξιωματικοί της 21ης Μοίρας Διώξεως, επιβιβάστηκαν
λεωφορείου στα Ιωάννινα όπου διέμεναν και κατευθύνθηκαν προς
το Αεροδρόμιο. Την ίδια ώρα, το αντίστοιχο προσωπικό της
Μονάδας 2828, βρισκόταν ήδη στην είσοδο του Αεροδρομίου,
προερχόμενο από το χωριό Κατσικά. Αιφνιδίως και χωρίς
προειδοποίηση από την Αεράμυνα -ως συνήθως- (Συναγερμός σήμανε
όταν τα εχθρικά αεροπλάνα βρίσκονταν πάνω από το αεροδρόμιο)
Σμήνος Ιταλικών αεροπλάνων μάχης νεωτάτου τύπου (Macchi κατά
την εκτίμησή μας τότε) επέδραμε και σε _Γραμμής Παραγωγής_
πολυβολούσε συγχρόνως και τις δύο Μονάδες. Αιφνιδιασμός
πλήρης. H απογείωση των αεροπλάνων της 21ης Μοίρας Διώξεως τις
στιγμές εκείνες, ήταν αν όχι αδύνατη τουλάχιστον
παρακινδυνευμένη, διότι σε ελάχιστα λεπτά της ώρας ακολούθησε
και δεύτερο κύμα εχθρικών καταδιωκτικών. Παρά ταύτα ο
Υποσμηναγός Μπαρδαβίλιας Αν., κατόρθωσε να απογειωθεί μέσα
στην κόλαση του εχθρικού πυρός και μετά δεκάλεπτο περίπου
απογειώθηκε και ο Επισμηνίας Κωστορίζος Νικ., ο οποίος δεν
πρόλαβε να πάρει ύψος (βρισκόταν στα είκοσι περίπου μέτρα)
αφού από πάνω του υπερίπτατο ολόκληρο εχθρικό Σμήνος και
προσγειώθηκε αναγκαστικά σε χωράφι κοντά στη Λίμνη Ιωαννίνων,
το οποίο κατ_ ευφημισμόν ονομάζονταν αεροδρόμιο.
O ΑΤΥΧΗΣ Υποσμηναγός Μπαρδαβίλιας, στην προσπάθειά του να
κερδίσει ύψος ανάλογο με εκείνο των εχθρικών αεροπλάνων, ώστε
να βρεθεί σε κάποια πλεονεκτική θέση, δοθέντος ότι ήτο τελείως
μόνος, ενεπλάκη σε άνισον αγώνα με τρία αρχικώς εχθρικά (ένα
από αυτά αποσύρθηκε μετά από λίγο) με αποτέλεσμα να βληθεί
θανάσιμα εν πτήσει, το δε αεροπλάνο του Gladiator να καταπέσει
φλεγόμενο και από τα συντρίμμια του να ανασυρθεί το κουφάρι
του λεβεντόκορμου αυτού παλικαριού. Αυτή ήταν η τελευταία
πτήση του αείμνηστου Υποσμηναγού Μπαρδαβίλια Αν., που έχασε τη
ζωή του, υπό ασυνήθιστα τραγικές συνθήκες και το όνομά του
προστέθηκε στη λίστα των ηρωϊκών νεκρών αεροπόρων μας, που
καταλαμβάνουν εξέχουσα θέση στο πάνθεον των αθανάτων, που
έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος, υπερασπιζόμενοι τις ηθικές
αξίες και τα ιδανικά της φυλής μας.

1)Ο Σιδηρόδρομος στην πόλη
Προτείνεται θέση Εμπορευματικού Σταθμού Ιωαννίνων του ΟΣΕ στο παλαιό αεροδρόμιο της Κατσικάς, σε δημόσια γη, όπου προβλέπεται από τον ΟΣΕ η είσοδος των γραμμών στην πόλη.
Όσον αφορά τον Επιβατικό Σταθμό, προτείνεται η τοποθέτηση του στον κεντρικό κορμό της σιδηροδρομικής γραμμής ανάμεσα σε Πεδινή και Κατσικά.
Σ' αυτή την πρόταση, πιθανές θέσεις είναι νότια της Πεδινής, ή στο ύψος της Μπάφρας. Οι δύο αυτές πιθανές θέσεις θα πρέπει να ελεγχθούν και σε σχέση με την υπό μελέτη νέα γραμμή ΟΣΕ Αντίρριο - Ιωάννινα και τη συνέχεια της προς ΒΙΠΕ Ιωαννίνων και Αλβανία.

2) Εκεί που πετούσαν τα αεροπλάνα θα κάνουν βολές οι μπάλες

Νέο γήπεδο θέλει να κάνει ο Χριστοβασίλης.Πολύ ζεστά έχει πάρει το θέμα κατασκευής νέου ιδιόκτητου γηπέδου για τον ΠΑΣ Γιάννινα ο νέος μεγαλομέτοχος της ΠΑΕ Γιώργος Χριστοβασίλης και για τον λόγο αυτό στο διήμερο της παραμονής του στα Γιάννινα, μεταξύ των άλλων θεμάτων, έθεσε και αυτό επί τάπητος. Στον κ. Χριστοβασίλη υποδείχθηκε μια έκταση κοντά στο παλιό στρατιωτικό αεροδρόμιο Κατσικάς, με σκοπό να γίνει εκεί το νέο γήπεδο. Παρά την στενότητα και την πίεση του χρόνου, γιατί ο κ. Χριστοβασίλης είχε να ασχοληθεί με δεκάδες εκκρεμή ζητήματα της ομάδας, τελικά σήμερα το μεσημέρι και λίγο πριν «πετάξει» για την Αθήνα, πήγε προσωπικά ο ίδιος στην περιοχή του παλιού αεροδρομίου και είδε την έκταση για να έχει ο ίδιος μια πρώτη εικόνα της περιοχής, πριν κάνει το οποιοδήποτε άλλο βήμα. Μάλιστα τον συνόδεψε ο αντινομάρχης και παλιός Βαλκανιονίκης των 800 μέτρων Παντελής Κολόκας που θα μπει και στη νέα διοίκηση. Η περιοχή είναι καλή και πολύ κοντά στον κόμβο της Εγνατίας οδού, αλλά τα πράγματα είναι αρκετά μπλεγμένα με το ιδιοκτησιακό. Επειδή η έκταση αυτή ανήκει στον στρατό, θέλει αρκετό χρόνο να αποχαρακτηριστεί και να μπει στο οικιστικό σχέδιο σαν αθλητικός χώρος και να απεμπλακεί από τις στρατιωτικές υπηρεσίες κι αυτό είναι ένα πρόβλημα. Ανεξάρτητα απ’ όλα αυτά, ο κ. Χριστοβασίλης είναι αποφασισμένος, αν βρει την οικοπεδική έκταση, να προχωρήσει ο ίδιος στην κατασκευή νέου ιδιόκτητου γηπέδου με δικά του κεφάλαια και να μη εμπλακεί σε άλλες γραφειοκρατικές διαδικασίες, όπως γίνονταν τα προηγούμενα χρόνια με σειρά συσκέψεων υπηρεσιακών παραγόντων, αλλά στην ουσία δεν γίνονταν τίποτα και όλα αυτά ήταν ασκήσεις επί χάρτου και επικοινωνιακά παιχνίδια.

Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου 2008

Ο διωγμός των Εβραίων των Ιωαννίνων τον Μάρτη του 1944

Από τον " Ηπειρωτικό Αγώνα" μια μαρτυρία.

Τον Μάρτιο του 1944 έρχεται στα Γιάννενα, σαν άγγελος θανάτου κομίζοντας το θανατικό, για του δύστυχους ανθρώπους της εβραικής κοινότητας και στις 25 Μαρτίου 1944 ο γερμανικός στρατός συλλαμβάνει και εκτοπίζει όλους τους Γιαννιωτοεβραίους της πόλης και δια μέσου Λάρισας τους οδηγεί στα στρατόπεδα θανάτου του Άουσβιτς – Μπιρκενάου. Το τίμημα βαρύ, συνολικά 1850 Γιαννιωτοεβραίοι έχασαν την ζωή τους στα στρατόπεδα και μόνον 163 άνθρωποι από όλη την Κοινότητα κατάφεραν να επιζήσουν.
Την παραμονή της εκτοπίσεως, ένα γερμανικό υδροπλάνο προσνηώθηκε στην Λίμνη στα Ταμπάκικα , εκεί όπου έδεναν τις βάρκες τους οι νησιώτες και αρκετός κόσμος κατέβηκε για να δει το περίεργο θέαμα ένα αεροπλάνο να προσγειώνεται στην Λίμνη.
Ο Yehosua Matsa, Γιαννιωτοεβραίος επιζών του Ολοκαυτώματος αναφέρει σε συνέντευξή του τον Ιανουάριο του 1998 στο περιοδικό International Jewish Monthly πως αναγνώρισε τον Kurt Waldheim: «Από την μύτη, από τον τρόπο που στεκόταν, τα ανοιγμένα του πόδια. Όταν τον είδα, ήταν στην Αμερική, (στην τηλεόραση στα Ηνωμένα Έθνη) στην αρχή δεν τον γνώρισα Μερικά χρόνια αργότερα (ο Waldheim είχε φύγει από τον Ο.Η.Ε), τον είδα και είδα αυτή την φωτογραφία …Θα το θυμάμαι σε όλη μου την ζωή (o Waldheim) ήταν ο αξιωματικός στα Γιάννενα Εμείς είδαμε τους αξιωματικούς να έρχονται με το υδροπλάνο στην λίμνη μας στα Γιάννενα. Ήταν ένας από αυτούς …

Τον είδα στο στρατόπεδο στην Λάρισα. Είχαν αρχίσει να μαζεύουν τα χρήματα μας Εμείς πετάγαμε τα χρήματα κάτω μπροστά από τον Waldheim, δεν τα έπαιρνε από τα χέρια μας…Αυτοί στάλθηκαν στην Πολωνία στο Άαουσβιτς στο κρεματόριο…
Αλλά το έσκασα από την Λάρισα, ήμασταν 12 αγόρια. Ζήσαμε στο δάσος και πηγαίναμε από χωριό σε χωριό ώσπου βρεθήκαμε με τους αντάρτες…Όταν ο πόλεμος τελείωσε οι αντάρτες μας άφησαν να πάμε στην πόλη να δούμε τι συνέβη στα σπιτικά μας στις οικογένειές μας.
Όταν φτάσαμε είδαμε ότι τίποτε δεν υπήρχε, τίποτα να φάμε, έτσι φύγαμε.
Υπήρχαν δύο είδη ανταρτών, εγώ πολέμησα με τους Κομμουνιστές»…
(Ο Yesoua Matsa δεν πρόλαβε να δει την συνέντευξή του στο τεύχος του περιοδικού Ιανουάριος – Φεβρουάριος 1998, πέθανε στις 3 Ιανουαρίου 1998
Στα χρόνια που περνούν το δημοσίευμα της εφημερίδας New York Daily News στις 14 Οκτωβρίου 2002 αποκαλύπτει πως ο πρώην Γ.Γ του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε), λαμβάνει σύνταξη από τον Ο.Η.Ε για την 12ετή θητεία του, το ποσό των 1.823 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ η καταβαλλόμενη ετήσια σύνταξη ανέρχεται σε 124.754 δολάρια.
Μετά την βεβήλωση της μνήμης των θυμάτων, έρχεται η επιβράβευση του θύτη για την «προσφορά» του στον Οργανισμό που ιδρύθηκε μετά τον πόλεμο για να προστατεύσει την ασφάλεια των μελών – κρατών, και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Αντί της καταδίκης η απόδοση τιμών. Ας μην ξεχάσουμε ποτέ, μα ποτέ τους βάρβαρους.

Το πλήρες κείμενο στον Ηπειρωτικό Αγώνα
΄
(...Όταν ακούστηκαν οι Γερμανοί και κατέβαιναν στην Ελλάδα, άρχισε και στη μικρή Κοινότητα των Εβραίων αυτής της πόλης ο μεγάλος τρόμος. Όλοι ξεπουλούσαν, άλλοι φκιάχνανε λίρες, όλοι φώναζαν να σκορπίσουν και να κρυφτούνε μέσα στους Ρωμιούς. Η κοινότητα τρανταζόταν ολόκληρη, ακόμα λίγο και θ' άρχιζε το σωτήριο σκόρπισμα.Δεμένους με τα χίλια σκοινιά του, δίβουλους και τρομαγμένους, ο Σαμπεθάι Καμπιλής τους κράτησε κει, με χίλιους τρόπους, με μηχανές κ' ελπίδες και με φοβερίσματα, να μη σκορπίσουν μονάχα, να μην του φύγουν. Και τους προφτάσαν, εκεί. Και τους πήραν όλους: και τον κουφό το χαχάημ και τις γριές και τους γέρους και κείνους που θέλανε να δουλέψουνε το Σάββατο και τους άλλους όλους που δεν πιάνανε τη φωτιά και τα μικρά τα παιδιά τους με τα σπυριά και του Σαμπεθάι Καμπιλή τα παιδιά και το Σιέμο και τον ίδιον τον Σαμπεθάι Καμπιλή. Και χαθήκαν όλοι - τέσσερις χιλιάδες ψυχές, έξω από κείνους τους λιγοστούς, μετρημένους στα δάχτυλα - που δεν θέλησαν ν' ακούσουν τον Σαμπεθάι Καμπιλή και τα σπάσανε τα σκοινιά του και φύγανε, κρύφτηκαν μες στους Ρωμιούς ή πήγανε στο βουνό που τους φώναζαν οι αντάρτες. Μέσα σε λίγες ώρες η Κοινότητα των Εβραίων βούλιαξε ακέρια. Με τη Συναγωγή της, τα μαγαζιά της, τους παράδες τους μαζωμένους πεντάρα-πεντάρα. Δεν έμεινε τίποτα. Η μικρή μας πόλη με πιασμένη την ανάσα άκουσε το σπαραγμό και το θρήνο που υψώθηκε απ' τα οβραίικα. Είταν ο ύστατος θρίαμβος του Σαμπεθάι Καμπιλή)


Δημήτρης Χατζής: Το ιστορικό διήγημα "Σαμπεθάι Καμπιλή" στο βιβλίο του Το τέλος της μικρής μας πόλης.

Μαρτυρία Ρεκανάτη

Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2008

Οφθαλμαπάτες. Το ξεγέλασμα των ματιών.

Ακολουθήστε τις οδηγίες. Για να δείτε τι θα δείτε, ή άλλα θα βλέπετε και άλλα θα καταλαβαίνετε;
Που οφείλονται οι οφθαλμαπάτες, η φαινομενική κίνηση σε ακίνητα σχήματα;