Αεροδρόμιο Κατσικάς: Εκεί που ηχούσαν οι σειρήνες του πολέμου θα ηχήσουν τα σφυρίγματα των τρένων ή των διαιτητών;

(Από την αερομαχία της 11ης Φεβρουαρίου 1941
στο Αεροδρόμιο ΚΑΤΣΙΚΑ)

Του Βασ. Δ. Ζαμπίκου
Σμηνάρχου E.A.

ΜΕΤΑΞΥ των ηρωϊκώς πεσόντων αεροπόρων της Πολεμικής μας
Αεροπορίας κατά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο, συγκαταλέγεται και ο
αείμνηστος Υποσμηναγός (ΙΓΥ) Μπαρδαβίλιας Αναστάσιος.
Γεννήθηκε το 1915 στον Κεραστάρη Αρκαδίας. Τον Οκτώβριο του
έτους 1935 μπήκε στη Σχολή Αεροπορίας και αποφοίτησε τον
Αύγουστο του 1938 με το βαθμό του Ανθυποσμηναγού. Κατά τον
Πόλεμο 1940-1941 υπηρετούσε στην 21η μοίρα δίωξης και
σκοτώθηκε την 11ην Φεβρουαρίου 1941, μετά την εμπλοκή του σε
αερομαχία με εχθρικά αεροσκάφη, στο Αεροδρόμιο Κατσικά
Ιωαννίνων.
ΠΡΙΝ όμως προχωρήσω στην περιγραφή των συνθηκών κάτω από τις
οποίες έπεσε ο Υποσμηναγός Μπαρδαβίλιας Αναστ., θεωρώ σκόπιμο,
να αναφερθώ με λίγα λόγια, στην κατάσταση του Αεροδρομίου
Κατσικά. Αυτό βρισκόταν 3 περίπου χιλιόμετρα νότια του
ομώνυμου χωριού αλλά ακατάλληλο για απογειώσεις και προσγειώσεις αεροσκαφών, σε περίπτωση κακοκαιρίας, λόγω του λασπώδους εδάφους.
Ήταν με άλλα λόγια, ένα μεγάλο χωράφι χωρίς τσιμεντένιους διαδρόμους,
όπως όλα τα βοηθητικά αεροδρόμια της εποχής εκείνης. Στο
βόρειο τμήμα του, εφιλοξενείτο από την 20 Νοεμβρίου 1940 το
Ανεξάρτητο Σμήνος παρατηρήσεως με αεροπλάνα Breguet 19
και στο Νότιο, η μετασταθμεύσασα περί τα μέσα Ιανουαρίου 1941
21η Μοίρα Διώξεως, με αεροπλάνα Gladiators. Στο ανωτέρω Σμήνος
παρείχε τέλεια σχεδόν κάλυψη (καμουφλάζ) μία συστάδα από
πανύψηλες βαλανιδιές μέχρι τις αρχές τους Ιανουαρίου 1941
οπότε φυλλορρόησε, που βρισκόταν 50 περίπου μέτρα βορειότερα
της πίστας του Αεροδρομίου, γι αυτό η επισήμανση από τα
εχθρικά αεροπλάνα άργησε. Οι Ιταλοί επισήμαναν το αεροδρόμιο
το απόγευμα της 10ης Φεβρουαρίου 1941, οπότε δέχθηκε επιδρομή
Ιταλικών βομβαρδιστικών χωρίς ευτυχώς θύματα, πλην ζημιών σε
υλικά εξυπηρετήσεως αεροσκαφών, αποτέλεσε όμως την απαρχή
σκληρών δοκιμασιών και για τις δύο Μονάδες.

ΕΡΧΟΜΑΣΤΕ τώρα στα γεγονότα της επόμενης ημέρας (11
Φεβρουαρίου). Πολύ πρωί, ως συνήθως, Αξιωματικοί και
Υπαξιωματικοί της 21ης Μοίρας Διώξεως, επιβιβάστηκαν
λεωφορείου στα Ιωάννινα όπου διέμεναν και κατευθύνθηκαν προς
το Αεροδρόμιο. Την ίδια ώρα, το αντίστοιχο προσωπικό της
Μονάδας 2828, βρισκόταν ήδη στην είσοδο του Αεροδρομίου,
προερχόμενο από το χωριό Κατσικά. Αιφνιδίως και χωρίς
προειδοποίηση από την Αεράμυνα -ως συνήθως- (Συναγερμός σήμανε
όταν τα εχθρικά αεροπλάνα βρίσκονταν πάνω από το αεροδρόμιο)
Σμήνος Ιταλικών αεροπλάνων μάχης νεωτάτου τύπου (Macchi κατά
την εκτίμησή μας τότε) επέδραμε και σε _Γραμμής Παραγωγής_
πολυβολούσε συγχρόνως και τις δύο Μονάδες. Αιφνιδιασμός
πλήρης. H απογείωση των αεροπλάνων της 21ης Μοίρας Διώξεως τις
στιγμές εκείνες, ήταν αν όχι αδύνατη τουλάχιστον
παρακινδυνευμένη, διότι σε ελάχιστα λεπτά της ώρας ακολούθησε
και δεύτερο κύμα εχθρικών καταδιωκτικών. Παρά ταύτα ο
Υποσμηναγός Μπαρδαβίλιας Αν., κατόρθωσε να απογειωθεί μέσα
στην κόλαση του εχθρικού πυρός και μετά δεκάλεπτο περίπου
απογειώθηκε και ο Επισμηνίας Κωστορίζος Νικ., ο οποίος δεν
πρόλαβε να πάρει ύψος (βρισκόταν στα είκοσι περίπου μέτρα)
αφού από πάνω του υπερίπτατο ολόκληρο εχθρικό Σμήνος και
προσγειώθηκε αναγκαστικά σε χωράφι κοντά στη Λίμνη Ιωαννίνων,
το οποίο κατ_ ευφημισμόν ονομάζονταν αεροδρόμιο.
O ΑΤΥΧΗΣ Υποσμηναγός Μπαρδαβίλιας, στην προσπάθειά του να
κερδίσει ύψος ανάλογο με εκείνο των εχθρικών αεροπλάνων, ώστε
να βρεθεί σε κάποια πλεονεκτική θέση, δοθέντος ότι ήτο τελείως
μόνος, ενεπλάκη σε άνισον αγώνα με τρία αρχικώς εχθρικά (ένα
από αυτά αποσύρθηκε μετά από λίγο) με αποτέλεσμα να βληθεί
θανάσιμα εν πτήσει, το δε αεροπλάνο του Gladiator να καταπέσει
φλεγόμενο και από τα συντρίμμια του να ανασυρθεί το κουφάρι
του λεβεντόκορμου αυτού παλικαριού. Αυτή ήταν η τελευταία
πτήση του αείμνηστου Υποσμηναγού Μπαρδαβίλια Αν., που έχασε τη
ζωή του, υπό ασυνήθιστα τραγικές συνθήκες και το όνομά του
προστέθηκε στη λίστα των ηρωϊκών νεκρών αεροπόρων μας, που
καταλαμβάνουν εξέχουσα θέση στο πάνθεον των αθανάτων, που
έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος, υπερασπιζόμενοι τις ηθικές
αξίες και τα ιδανικά της φυλής μας.

1)Ο Σιδηρόδρομος στην πόλη
Προτείνεται θέση Εμπορευματικού Σταθμού Ιωαννίνων του ΟΣΕ στο παλαιό αεροδρόμιο της Κατσικάς, σε δημόσια γη, όπου προβλέπεται από τον ΟΣΕ η είσοδος των γραμμών στην πόλη.
Όσον αφορά τον Επιβατικό Σταθμό, προτείνεται η τοποθέτηση του στον κεντρικό κορμό της σιδηροδρομικής γραμμής ανάμεσα σε Πεδινή και Κατσικά.
Σ' αυτή την πρόταση, πιθανές θέσεις είναι νότια της Πεδινής, ή στο ύψος της Μπάφρας. Οι δύο αυτές πιθανές θέσεις θα πρέπει να ελεγχθούν και σε σχέση με την υπό μελέτη νέα γραμμή ΟΣΕ Αντίρριο - Ιωάννινα και τη συνέχεια της προς ΒΙΠΕ Ιωαννίνων και Αλβανία.

2) Εκεί που πετούσαν τα αεροπλάνα θα κάνουν βολές οι μπάλες

Νέο γήπεδο θέλει να κάνει ο Χριστοβασίλης.Πολύ ζεστά έχει πάρει το θέμα κατασκευής νέου ιδιόκτητου γηπέδου για τον ΠΑΣ Γιάννινα ο νέος μεγαλομέτοχος της ΠΑΕ Γιώργος Χριστοβασίλης και για τον λόγο αυτό στο διήμερο της παραμονής του στα Γιάννινα, μεταξύ των άλλων θεμάτων, έθεσε και αυτό επί τάπητος. Στον κ. Χριστοβασίλη υποδείχθηκε μια έκταση κοντά στο παλιό στρατιωτικό αεροδρόμιο Κατσικάς, με σκοπό να γίνει εκεί το νέο γήπεδο. Παρά την στενότητα και την πίεση του χρόνου, γιατί ο κ. Χριστοβασίλης είχε να ασχοληθεί με δεκάδες εκκρεμή ζητήματα της ομάδας, τελικά σήμερα το μεσημέρι και λίγο πριν «πετάξει» για την Αθήνα, πήγε προσωπικά ο ίδιος στην περιοχή του παλιού αεροδρομίου και είδε την έκταση για να έχει ο ίδιος μια πρώτη εικόνα της περιοχής, πριν κάνει το οποιοδήποτε άλλο βήμα. Μάλιστα τον συνόδεψε ο αντινομάρχης και παλιός Βαλκανιονίκης των 800 μέτρων Παντελής Κολόκας που θα μπει και στη νέα διοίκηση. Η περιοχή είναι καλή και πολύ κοντά στον κόμβο της Εγνατίας οδού, αλλά τα πράγματα είναι αρκετά μπλεγμένα με το ιδιοκτησιακό. Επειδή η έκταση αυτή ανήκει στον στρατό, θέλει αρκετό χρόνο να αποχαρακτηριστεί και να μπει στο οικιστικό σχέδιο σαν αθλητικός χώρος και να απεμπλακεί από τις στρατιωτικές υπηρεσίες κι αυτό είναι ένα πρόβλημα. Ανεξάρτητα απ’ όλα αυτά, ο κ. Χριστοβασίλης είναι αποφασισμένος, αν βρει την οικοπεδική έκταση, να προχωρήσει ο ίδιος στην κατασκευή νέου ιδιόκτητου γηπέδου με δικά του κεφάλαια και να μη εμπλακεί σε άλλες γραφειοκρατικές διαδικασίες, όπως γίνονταν τα προηγούμενα χρόνια με σειρά συσκέψεων υπηρεσιακών παραγόντων, αλλά στην ουσία δεν γίνονταν τίποτα και όλα αυτά ήταν ασκήσεις επί χάρτου και επικοινωνιακά παιχνίδια.