Τετάρτη 30 Ιουνίου 2010

Τούρκος στην Ελλάδα, ελληνόσπορος στην Τουρκία.


«Τούρκος στην Ελλάδα, ελληνόσπορος στην Τουρκία»
- Η συγκλονιστική μαρτυρία του μοναδικού εν ζωή Τουρκογιαννιώτη που έφυγε με την ανταλλαγή και επέστρεψε στα Γιάννινα για να δει το σπίτι που γεννήθηκε 86 χρόνια μετά

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Συμπληρώνοντας μία δεκαετία περίπου στο επάγγελμα του δημοσιογράφου, έχουμε να θυμόμαστε πολλές ιδιαίτερες στιγμές, από εκείνες που μία συνάντηση, μία λέξη, δύο μάτια βουρκωμένα, μπορούν να σε κάνουν να σκεφτείς πραγματικά πόσα πράγματα δεν έμαθες ποτέ σου, πόσα πράγματα τα προσπερνάμε έτσι απλά, πόσες αλήθειες κρύβουν οι λέξεις, οι μνήμες, τα δάκρυα…
Μία από αυτές τις στιγμές είχαμε την ευκαιρία να ζήσουμε την Παρασκευή και το Σάββατο που μας πέρασε στην ολιγόωρη παραμονή στα Γιάννινα μίας ομάδας απογόνων Τουρκογιαννιωτών, που επισκέφθηκαν την πόλη μας… Ή μάλλον (και) την πόλη τους, αφού έτσι την νιώθουν, έτσι την αισθάνονται…
Μεταξύ αυτών και ο 96χρονος πια Λουτφού Καραντάγ, ο μοναδικός όπως ισχυρίζεται, Τουρκογιαννιώτης εν ζωή από τους 1500 που έφυγαν από τα Γιάννινα το 1924, στα πλαίσια της εφαρμογής της Συνθήκης της Λοζάννης για την ανταλλαγή των πληθυσμών.
Ο Λουτφού, όπως γράψαμε σχετικά και το Σάββατο, γεννήθηκε το 1914 στα Γιάννινα, πήγε σχολείο στα Γιάννινα, έμαθε την ελληνική γλώσσα και μόνον και ο ίδιος, αλλά και η οικογένειά του πέρασαν δύσκολες ώρες και τα τελευταία χρόνια πριν φύγουν από τα Γιάννινα για την Τουρκία, αλλά και στην Τουρκία, στην περιοχή Παντίκι, όπου εγκαταστάθηκαν οι Τουρκογιαννιώτες.
Επειδή τέτοιες ευκαιρίες δεν προσφέρονται συχνά και επειδή ποτέ δεν ξέρεις αν θα σου παρουσιαστεί πάλι, προσπαθήσαμε να πείσουμε τον 96χρονο Λουτφού να μας μιλήσει για εκείνα τα χρόνια, για τις σχέσεις με τους Γιαννιώτες, με τον κόσμο, τη γειτονιά, για τα Γιάννινα της δεκαετίας του 1910. Πολύ δε περισσότερο από τη στιγμή που μιλά άπταιστα τα ελληνικά. Μέχρι το 1993 άλλωστε, όπως μας είπε στο σπίτι του, στην Πόλη, μόνο ελληνικά μιλούσαν!
Έχοντας συνοδεύσει τον Λουτφού την Παρασκευή στο σπίτι όπου γεννήθηκε και στο οποίο σήμερα στεγάζεται η 6η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων στην οδό Ασωπίου, ήμασταν σχεδόν σίγουροι ότι τα πάντα θα ξεκινούσαν και θα τελείωναν με τις αναφορές για το σπίτι. Την ξύλινη πόρτα που φίλησε, όταν έφτασε μπροστά της… Ξύπνησαν οι μνήμες του Λουτφού, μα κάτι μάς έτρωγε και ’μας. Μήπως σκέφτονται τούτοι εδώ να ζητήσουν τίποτε ως αντάλλαγμα, ως αποζημίωση; Να διεκδικήσουν τα σπίτια, που λένε, πως ήταν δικά τους. Καχύποπτος λαός οι Έλληνες… Έτσι είναι. Μα, η καθαρή ματιά του Λουτφού και τα ειλικρινή «ευχαριστώ» που είπε στον Σπ. Πανταζή προϊστάμενο της Εφορείας, που άνοιξε την πόρτα και τους καλοδέχτηκε, δεν άφησαν περιθώρια αμφιβολιών.
«Τώρα που μπήκα στο σπίτι που γεννήθηκα και έζησα μέχρι τα 10 μου, δε θέλω τίποτε άλλο», λέει ο Λουτφού.
Και η συνέντευξη - αφήγηση του Λουτφού ξεκινά κάπως έτσι…
«Γεννήθηκα την 1η Μαΐου 1914 στα Γιάννινα και έζησα εδώ ως το 1924 που φύγαμε με την οικογένειά μου και με την ανταλλαγή για την Τουρκία. Ήρθα άλλες δύο φορές στα Γιάννινα το 1993 και το 2002, αλλά δεν κατάφερα να δω το σπίτι μου. Τώρα που το είδα πρώτη φορά, είμαι ευτυχισμένος και χαρούμενος, που το έφτιαξαν και είναι ένα πραγματικό κόσμημα».

Πως ήταν οι οικογενειακές σας στιγμές στα Γιάννινα;
«Στα Γιάννινα ζούσαμε εγώ τα τέσσερα αδέρφια μου και οι γονείς μου. Τα Γιάννινα ήταν μικρά, η πόλη γύρω από τη λίμνη ήταν. Ο πατέρας μου ήταν διευθυντής στην Οθωμανική Τράπεζα και εργαζόταν στη Δραγοψά, που τότε είχε 75 σπίτια και εξυπηρετούσε όλη την γύρω περιοχή. Από την οικογένειά μου μόνο ο πατέρας μου ήξερε τούρκικα. Είχε πάει στην Πόλη, εκπαιδεύτηκε για τη δουλειά και επέστρεψε. Εμείς δεν ξέραμε ούτε μία λέξη τούρκικη. Μάθαμε τη γλώσσα μετά από ένα χρόνο, από όταν φτάσαμε στην Τουρκία. Στο σπίτι μου, μέχρι το 1993 που πέθανε η μάνα μου, μιλούσαμε μόνο ελληνικά».

Πως ζούσατε με τους άλλους Γιαννιώτες;
«Όλα ήταν υπέροχα, μέχρι το 1921 και τότε που άρχισε να ηττάται ο ελληνικός στρατός στη Μ. Ασία. Ειδικά μετά την επιστροφή κάποιων στρατιωτών από το μαχαλά που γύρισαν τραυματίες, η κατάσταση ήταν πολύ άσχημη. Γύρισε ένας στρατιώτης από τη Σμύρνη με κομμένο πόδι και ξεσήκωνε τους άλλους Γιαννιώτες κατά των Τούρκων. Δεν τολμούσαμε να βγούμε από το σπίτι. Μας έβριζαν, μας απειλούσαν, μας έλεγαν να φύγουμε από εδώ, δε μας ήθελαν… Μόνο ένας ενοικιαστής που είχαμε σε ένα άλλο σπίτι, δικηγόρος ήταν, Νέστορας το όνομά του το μικρό, μας αντιμετώπιζε όπως και πριν και μας βοηθούσε. Μαζευόταν καμιά φορά μπροστά στην εξώπορτα του σπιτιού, αυτή που φίλησα χθες μόλις την είδα, την χτυπούσαν με πέτρες και τραγουδούσαν: «Μ’ αυτόν τον Κωνσταντίνο μ’ αυτόν τον βασιλιά, θα διώξουμε τους Τούρκους, στην κόκκινη μηλιά, θα πάρουμε την Πόλη και την Αγιά Σοφιά, θα διώξουμε τους Τούρκους στην κόκκινη μηλιά»…

Το θυμάσαι ακόμη;
«Δεν πρόκειται να το ξεχάσω ποτέ…»

Πώς φύγατε από τα Γιάννινα και πως σας υποδέχτηκαν στην Τουρκία;
«Διωγμένοι φύγαμε. Στα κρυφά. Από τα Γιάννινα με αυτοκίνητα στην Πρέβεζα και από εκεί με πλοίο στην Κωνσταντινούπολη. 1500 νομάτοι ήμασταν από τα Γιάννινα. Μας είπαν, θα φύγετε και θα πάτε κάπου που σας έχει ετοιμάσει τα κτίρια για να μείνετε η Τουρκία. Όλους τους Γιαννιώτες μας πήγαν στο Παντίκι. Παραθαλάσσια περιοχή, ωραίο μέρος, αλλά εκεί μας θεωρούσαν ξένους, Έλληνες. Ελληνικό σπόρο μας έλεγαν και δε ήθελαν ούτε να συζητήσουν με ’μας. Δύσκολα χρόνια περάσαμε κι εκεί. Πολύ δύσκολα, αλλά όσο περνούσε ο καιρός ήμασταν καλύτερα και τα καταφέραμε».

Συζητούσατε στο σπίτι για τα Γιάννινα;
«Όχι και πολλά πράγματα. Δεν ξέρω αν οι γονείς μου συζητούσαν, αλλά δεν ήθελαν να το κάνουν μπροστά μας».

Γεννήθηκες στα Γιάννινα, μεγάλωσες εδώ, έζησες τα περισσότερα χρόνια στην Τουρκία. Τι αισθάνεσαι περισσότερο, Τούρκος ή Έλληνας, μουσουλμάνος στο θρήσκευμα;
«Τουρκογιαννιώτης είμαι. Αυτά τα χώματα εδώ είναι της μάνας μου. Μαζί πήγαμε χθες στο σπίτι, είδες τη συγκίνησή μου μπροστά στην πόρτα, στο κατώφλι. Τουρκογιαννιώτης…»

Τι χωρίζει τους δύο λαούς;
«Σήμερα, τα παιδιά μου και τα εγγόνια μου και των άλλων Τουρκογιαννιωτών αισθάνονται κι αυτοί τις ρίζες τους εδώ στα Γιάννινα. Αδέρφια είμαστε. 400 χρόνια μαζί ζήσαμε. Φίλοι, αδέρφια… Σκοτωνόμασταν, αλλά ζήσαμε μαζί, ξέραμε ο ένας τον άλλον καλά… Οι λαοί δεν έχουν τίποτε να χωρίσουν, αλλά οι κυβερνήσεις… Σήμερα, δεν είμαστε καλά. Μία κυρία από την ομάδα που ήρθαμε, είχε πρόβλημα, γιατί στο προξενείο στην Άγκυρα δεν υπογράφανε στο διαβατήριό της, για να έρθει στην Ελλάδα, επειδή είχε επισκεφθεί την Κύπρο και είχε σφραγίδα που έγραφε Κύπρος. Δεν είμαστε όσο καλά πρέπει να είμαστε…»

Να μας ξανάρθεις του χρόνου.
«Εντάξει, δεν είναι κι εύκολο, μπαίνω στα 97».

Δεν είσαι και μικρός…
«Μικρός είμαι, αλλά έχουμε και δουλειές», λέει ο Λουτφού γελώντας και τον αποχαιρετάμε μαζί και τους υπόλοιπους Τουρκογιαννιώτες, που αναχώρησαν το Σάββατο για τις Σέρρες.

«Είμαστε πολίτες του κόσμου»
Οι επισκέψεις και οι επαφές των απογόνων κυρίως των ανταλλαγέντων της δεκαετίας του 1920 πύκνωσαν μετά την ίδρυση του Ιδρύματος Ανταλλαγέντων Λοζάννης (LMV) το 1999 στην Κωνσταντινούπολη.
Η αιτία που γέννησε την ιδέα της ίδρυσης αυτού του Ιδρύματος ήταν οι σεισμοί που έγιναν την ίδια χρονιά, αλλά και τις προηγούμενες σε Ελλάδα και Τουρκία. Έκτοτε, το Ίδρυμα γνωρίζει ολοένα και μεγαλύτερη αποδοχή, τυγχάνει γενικής αναγνώρισης σε ολόκληρη την Τουρκία και έχει θέσει υπό την ομπρέλα του 30 σωματεία από διάφορες πόλεις της Τουρκίας, όπου έφτασαν ανταλλαγέντες.
Ένας από τους πρωτεργάτες της ίδρυσης του LMV το 1999 ήταν και ο Σεφέρ Γκιουβένς, που βρέθηκε και αυτός την Παρασκευή και το Σάββατο στα Γιάννινα.
Ο κ. Γκιουβένς αναφέρθηκε στην λειτουργία και τους σκοπούς του Ιδρύματος που περιλαμβάνει στους κόλπους του απογόνους ανταλλαγέντων από τα Γιάννινα, τη Θεσσαλονίκη, την Κοζάνη, τα Γρεβενά, την Φλώρινα, τις Σέρρες και αλλού.
«Μέχρι το 1999 δεν ήμασταν οργανωμένοι. Έκτοτε όμως αναπτύσσεται σαν μόδα και οργανώνονται παντού συγκεντρώσεις απογόνων των ανταλλαγέντων. Οι σκοποί του Ιδρύματος είναι οι δύο λαοί που έζησαν αιώνες μαζί, μέσα σε κακές ημέρες στην πλειοψηφία τους, να αποδείξουμε, ότι δεν είναι εχθροί αλλά φίλοι και πως από κοινού μπορούμε να συμβάλλουμε στο να μη χαθεί η πολιτιστική και πολιτισμική μας κληρονομιά. Το Ίδρυμα βρίσκεται μακριά από την πολιτική και το κεφάλαιο, κρατάμε την ίδια απόσταση και από τις δύο κυβερνήσεις. Δε θέλουμε να μπλέξουμε την καταγωγή μας και αυτό που θέλουμε να διατηρήσουμε με την πολιτική των δύο χωρών», σημείωσε ο κ. Γκιουβένς.
Κλείνοντας, ρωτήσαμε τον κ. Γκιουβένς τι αισθάνεται περισσότερο, αν είναι Τούρκος ή Έλληνας στην καταγωγή, μουσουλμάνος στο θρήσκευμα.
«Είμαι πολίτης της τουρκικής δημοκρατίας και αισθάνομαι Τούρκος. Η πολιτισμική μας ταυτότητα όμως είναι Τουρκογιαννιώτης. Πολλοί από τους απογόνους των ανταλλαγέντων μιλάνε ως μητρική γλώσσα τα Ελληνικά, τα Βουλγάρικα ή τη γλώσσα της χώρας από την οποία έφτασαν στην Τουρκία. Έτσι, αισθάνομαι ως πολίτης του κόσμου».
Και η απόγονος του Εσάτ Πασά!
Καθηγήτρια Οθωμανικού Πολιτισμού σε Πανεπιστήμιο της Άγκυρας η κα Φιλίς, που δηλώνει απόγονη της οικογένειας του Εσάτ Πασά και του Βεχήπ Μπέη.
Τα συγγενικά της πρόσωπα, οι πρόγονοί της, από την γιαγιά και την προγιαγιά της ακόμη, που ζούσαν στα Γιάννινα έφυγαν το 1912 από την πόλη, διαισθανόμενοι ή έχοντας την «εσωτερική» πληροφόρηση για τις δύσκολες ημέρες που θα έρθουν και δεν συμπεριλαμβάνονται στους ανταλλαγέντες. Ωστόσο, διατήρησαν την ελληνική πολιτισμική τους ταυτότητα αλλά και την ελληνική γλώσσα, την οποία μιλούσαν για πολλά χρόνια στην Τουρκία.
«Στο σπίτι μιλούσαμε μόνο Ελληνικά ή Γιαννιώτικα. Λέγοντας Γιαννιώτικα, μιλάμε για μια διάλεκτο που χρησιμοποιούσαμε στην Πόλη που δεν είχε σχέση με τα Ρωμέικα των Κωνσταντινουπολιτών. Άλλοτε ήταν η ελληνική γλώσσα με τουρκική σύνταξη και άλλοτε οι τουρκικές λέξεις με ελληνική σύνταξη. Οι πρόγονοί μου, όπως έχω αναζητήσει το γενεαλογικό μου δέντρο ήρθαν στα Γιάννινα μεταξύ του 15ου και του 17ου αιώνα από την Τουρκία. Μέχρι τότε στην τοπική διοίκηση ήταν ελάχιστοι οι Οθωμανοί, που άρχισαν όμως να αυξάνονται από τον 17ο αιώνα».
Υπήρχε νοσταλγία εκείνων που έφυγαν από τα Γιάννινα για τον τόπο όπου γεννήθηκαν και μεγάλωσαν, ρωτήσαμε την κα Φιλίς.
«Η γιαγιά μου μιλούσε πάντα για τα Γιάννινα. Έχω πολλά οικογενειακά κειμήλια στο σπίτι μου και θα ήταν χαρά μου αν γίνει κάποια έκθεση να τα φέρω για να τα δει όλος ο κόσμος. Η γιαγιά μου είχε κεντήσει σε ένα χαρτόνι με κλωστές, το όνομα μιας εφημερίδας των Ιωαννίνων, φτιάχνοντας μια θήκη για τις εφημερίδες. Τη θήκη αυτή την έχω ακόμη, αλλά δεν θυμάμαι το όνομα της εφημερίδας. Είναι η πέμπτη φορά που έρχομαι στα Γιάννινα, όμως από την δεύτερη ή τρίτη επίσκεψη βιώνω έντονα συναισθήματα. Αισθάνομαι ότι σε αυτούς τους δρόμους περπατά η γιαγιά μου. Κάθε φορά που έρχομαι ψάχνω το σπίτι που μου έλεγε, ότι γεννήθηκε και έζησε. Όπως μου είπε αυτό έγινε μετά προξενείο της Αυστρίας και έπειτα νηπιαγωγείο. Δυστυχώς δεν έχω καταφέρει ακόμη να το εντοπίσω».
Πόσο Γιαννιώτισσα αισθάνεσθε, ρωτήσαμε κλείνοντας την κα Φιλίς.
«Όταν μαζευόμαστε στην Τουρκία και στο Ίδρυμα εμείς που καταγόμαστε από τα Γιάννινα αισθανόμαστε κάπως ανώτεροι από όλους τους υπόλοιπους ανταλλαγέντες, γιατί τα Γιάννινα θεωρούνταν μια κοσμοπολίτικη και ανώτερη περιοχή. Αυτό το έχουμε διατηρήσει και μεταξύ μας. Είμαστε πολίτες της Τουρκίας όμως προσωπικά θα μπορούσα να ζήσω σε πολλά μέρη και φυσικά και στα Γιάννινα. Όπως βλέπουμε και στις εκδρομές που κάνουμε, τα κοινά στοιχεία μεταξύ των δύο λαών είναι πάρα πολλά, από τις απλές καθημερινές συνήθειες, όπως το φαγητό, μέχρι τον τρόπο ζωής και το ήθος», σημείωσε.




ΣΧΕΤΙΚΑ: 'Ενας Γιαννιώτης αιχμάλωτος στο Γκαρνιζιόν Ουσιάκ 1922-23

Τρίτη 22 Ιουνίου 2010

Για τα Γιάννενα (1204 -1922) και τους Τουρκογιαννιώτες (του Γιάννη Παπαϊωάννου)


Από το βιβλίο "Γεγονότα από τη νεότερη ιστορία" του ιστοριοδίφη πολιτικού μηχανικού Γιάννη Κ. Παπαϊωάννου:

.... Ο τουρκογιαννιώτης είναι ο χριστιανός γιαννιώτης άρχοντας του κάστρου, ο οποίος εξισλαμίστηκε, για να διατηρήσει τα προνόμιά του και την ακίνητη περιουσία του και ο οποίος παρότι συμμετείχε σε υψηλά διοικητικά πόστα, δεν γνώριζε και δεν μιλούσε τα τουρκικά.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Το 1204 μ.Χ. η Κωνσταντινούπολη πέφτει στα χέρια των Φράγκων σταυροφόρων του Βαλδουΐνου. Τότε πολλές οικογένειες βυζαντινών αρχόντων από την Κωνσταντινούπολη κατάφεύγουν στο κάστρο των Ιωαννίνων, το οποίο τους παραχωρεί ο Άγγελος Κομνηνός-που μένει στην Άρτα- για να μην τους έχει στα πόδια του. Αυτές οι οικογένειες είναι: των Φιλανθρωπινών, των Αψαράδων, των Στρατηγόπουλων, των Μελισσινών και των Γλυκήδων.
Όταν το 1260 μ.Χ. οι Βυζαντινοί ανακαταλαμβάνουν την Κωνσταντινούπολη, οι Ιωαννίτες άρχοντες δηλώνουν πίστη στον αυτοκράτορα και κατορθώνουν να αποσπάσουν κάποια προνόμια αυτοδιοίκησης, καθώς και την ίδρυση μητροπόλεως Ιωαννίνων∙ γεγονός που ανεβάζει το κύρος της πόλεως και την καθιστά ανεξάρτητη από την μητρόπολη Άρτας. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι Βυζαντινοί καθιστούσαν μητρόπολη κάθε πόλη που θεωρούσαν σημαντικό πέρασμα ή λιμάνι. Και τούτο ήταν δηλωτικό της σημασίας που απέδιδαν σε κάθε τέτοια πόλη-κομβικό κέντρο για την άσκηση και τον έλεγχο της εξουσίας.
Το 1319 το δεσποτάτο της Ηπείρου υπάγεται στον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ανδρόνικο, ο οποίος με τα αυτοκρατορικά χρυσόβουλα του 1319 και 1321 παρέχει πολλά προνόμια στο πολυάνθρωπο «άστυ» των Ιωαννίνων, όπως το ονομάζει.
Το 1346 ο σέρβος τσάρος Στέφανος Δουσάν κυριεύει την Μακεδονία, Ήπειρο, Θεσσαλία∙ στέλνει τον αδερφό του Ούρεση βασιλιά της Θεσσαλίας και Ηπείρου, ο οποίος με την σειρά του τοποθετεί στην Ήπειρο ως διοικητή και ηγεμόνα-με έδρα τα Ιωάννινα- τον συγγενή του σέρβο Θωμά Πρελούμπο.
Η περίοδος διοίκησης του Θωμά Πρελούμπου (1367-1384) είναι περίοδος τυραννίας για τα Ιωάννινα, τα οποία μετατρέπονται σε πόλη του θρήνου. Δολοφονείται ύστερα από συνωμοσία στις 24-12-1384 από τους σωματοφύλακές του και ηγεμόνας της Ηπείρου ανακηρύσσεται η χήρα του δούκισσα Αγγελική Παλαιολογίνα, που κατάγεται από βυζαντινό γένος.
Για να αντιμετωπιστούν οι δύσκολες μέρες που περνούν τόσο τα Γιάννινα από το πιεστικό σφίξιμο των Αλβανών, όσο και η κοντινή ύπαιθρος από τις λεηλασίες τους, η Αγγελική Παλαιολογίνα παίρνει σαν δεύτερο σύζυγό της-με την συγκατάθεση του συμβουλίου των αρχόντων του Κάστρου- τον φλωρεντινό ευπατρίδη Ιζάουλο (Ησαύ) Βουεδελμόντε, ανιψιό του δούκα της Κεφαλλονιάς Καρόλου Τόκου.
Το 1387 ο δεσπότης των Γιαννίνων Ιζάουλος πιέζεται πολύ από τις επιθέσεις των Αλβανών και φοβάται τον χείμαρρο των Τούρκων, οι οποίοι καταλαμβάνουν για πρώτη φορά την Θεσσαλονίκη με επικεφαλής τον μετέπειτα σουλτάνο Βαγιαζήτ, τον επονομαζόμενο Γιλντιρίμ (κεραυνό, λαίλαπα). Γι’ αυτό τον επισκέπτεται και τον «προσκυνάει» στην Θεσσαλονίκη, γίνεται δηλαδή υποτελής του και αποκτάει έναν ισχυρό προστάτη.
Όταν επιστρέφει στα Γιάννινα συνοδεύεται από τον στρατηγό Γαζή (νικητή) Εβρενόζ και από επιτροπή τουρκομάνων αξιωματικών, οι οποίοι παραλαμβάνουν το κάστρο και την πόλη και εγκαθίστανται-με βάση την συμφωνία- έξω από το κάστρο, στην περιοχή μεταξύ των σημερινών συνοικιών Λειβαδιώτη και Μάτσικα, πίσω από τον Άγιο Νικόλαο αγοράς, κτίζουν τεκέ, περικλείουν την έκταση με παλούκια, η οποία γι’ αυτό ονομάζεται «τουρκοπάλουκο».
Είναι συνήθεια των οθωμανών να στέλνουν στα μέρη που ελέγχουν μερικούς Τούρκους στρατιωτικούς από τα βάθη της Ανατολής, οι οποίοι επιδιώκουν να ανακατεύονται με το ντόπιο πληθυσμό παίρνοντας ή αρπάζοντας με την βία χριστιανές για γυναίκες τους.
Έτσι γίνεται και με τους τουρκομάνους αξιωματικούς που μένουν στο τουρκοπάλουκο. Μια νύχτα Χριστουγέννων μπαίνουν στο κάστρο, πηγαίνουν στην εκκλησία του ταξιάρχου Μιχαήλ, που είναι και η μητρόπολη (σημερινό Φετιχιέ τζαμί), αρπάζουν κατά την έξοδο των χριστιανών από μια κόρη ο καθένας, τις παίρνουν στα σπίτια τους και τις κάνουν γυναίκες τους.
Το 1414 μετά το θάνατο του Ιζάουλου Βουεδελμόντε καλούνται να ηγεμονεύσουν στα Γιάννινα ο δούκας της Κεφαλλονιάς Κάρολος Α΄ Τόκος και αργότερα ο αδερφός του Κάρολος Β΄ μέχρι το 1430. Όταν και αυτός πεθαίνει, τα τρία παιδιά του ζητούν την επέμβαση του σουλτάνου Μουράτ, ο οποίος μόλις έχει καταλάβει την Θεσσαλονίκη (29 Μαρτίου 1430) και την έχει περάσει δια πυρός και σιδήρου.
Αποστέλλεται ο στρατηγός Σινάν-πασάς, ο οποίος πολιορκεί το κάστρο των Ιωαννίνων και μπροστά στον κίνδυνο τελείας εξοντώσεώς τους οι Ιωαννίτες άρχοντες παραδίδουν την πόλη στις 10 Νοεμβρίου 1430 ύστερα από συνθήκη που γίνεται και ονομάζεται «ορισμός Σινάν-πασά», την οποία υπογράφει ο Σινάν-πασάς ως αντιπρόσωπος του σουλτάνου.
Στις διαπραγματεύσεις για την παράδοση του κάστρου βοηθούν οι Κουρεντιώτες και οι Ζαγορίσιοι, οι οποίοι προϋπάντησαν και προσκύνησαν τον προελαύνοντα στρατηγό Σινάν-πασά στην θέση που ονομάζεται «Προσκύνηση» (δίπλα στο σημερινό κρατικό νοσοκομείο Χατζηκώστα, πρώην Σανατόριο) και έγιναν φόρου υποτελείς του. Εξασφαλίζουν έτσι οι Κουρεντιώτες και οι Ζαγορίσιοι το προνόμιο να μην πληρώνουν κανέναν φόρο, ούτε τον κεφαλικό. Αναλαμβάνουν όμως την υποχρέωση να αποστέλλουν στον αυτοκρατορικό στρατό του σουλτάνου έναν ορισμένο αριθμό ανδρών όχι για στρατιώτες, αλλά για βοηθητικές υπηρεσίες.
Με τον «ορισμό Σινάν-πασά» οι Ιωαννίτες άρχοντες του κάστρου εξασφαλίζουν διάφορα προνόμια με πλήρη σχεδόν αυτοδιοίκηση, ήτοι «την διατήρηση των τιμαρίων τους, την κρίση την ρωμαϊκή και όλα τα εκκλησιαστικά δικαιώματα και τα υποστατικά τους». Στην συνέχεια πρεσβεία Ιωαννιτών στέλνεται στον σουλτάνο Μουράτ Β΄, τον οποίο συναντά έξω από την Θεσσαλονίκη, στο σημερινό Κλειδί, τον προσκυνά σαν βασιλέα του κάστρου των Ιωαννίνων και του παραδίδει τα κλειδιά του κάστρου.
Για τους Ιωαννίτες άρχοντες είναι σημαντική η διατήρηση των τιμαρίων τους (των τσιφλικιών τους), που τους παρέχει την δύναμη και την εξουσία απέναντι στους υποτελείς τους χωρικούς, την ζωή των οποίων ορίζουν κυριολεκτικά.
Από το 1430 μέχρι το 1612 επικρατεί στην Ήπειρο η διαμάχη των Τούρκων με τους Βενετούς, οι οποίοι προσπαθούν να διατηρήσουν την κυριαρχία της θάλασσας. Το γιαννιώτικο κάστρο όλο αυτό το διάστημα με εξαιρετική επιμέλεια κρατάει άψογη στάση και δεν ακούγεται πουθενά. Έχοντας εξασφαλίσει την αυτοδιοίκησή του, τα τιμάριά του, και την λειτουργία του με βάση το φεουδαρχικό σύστημα, φροντίζει να είναι συνεπέστατο στις υποχρεώσεις του απέναντι στο επικυρίαρχο αφεντικό του, τον σουλτάνο.
Το 1611 ξεσπάει στην περιοχή των Ιωαννίνων η επανάσταση του Διονυσίου του φιλοσόφου, του επονομασθέντος σκυλοσόφου, η οποία καταπνίγεται στο αίμα. Ο ίδιος ο Διονύσιος γδέρνεται ζωντανός σε μια σπηλιά του βράχου στο κάστρο και σέρνεται στους δρόμους. Στο κάστρο γκρεμίζονται όλες οι εκκλησίες και εκδιώκονται όλοι οι χριστιανοί κάτοικοί του. Η πόλη επεκτείνεται πλέον έξω από το κάστρο, με τις συνοικίες που δημιουργούν οι χριστιανοί έξω από αυτό. Μέσα μένουν πλέον οι αδιαμφισβήτητοι κυρίαρχοι, που είναι οι Τούρκοι.
Λίγοι οι γνήσιοι Τούρκοι και πάντα στρατιωτικοί από την Ανατολή.
Και οι εξισλαμισμένοι χριστιανοί, οι τουρκογιαννιώτες.
Είναι οι παλιοί άρχοντες Ιωαννίτες, που αλλαξοπιστούν προκειμένου να διατηρήσουν τα τιμάριά τους και να εξακολουθήσουν να μετέχουν στην διοίκηση όντας μορφωμένοι. Γνωρίζουν άλλωστε την λειτουργία της, «την παίζουν στα δάχτυλα» κατά το κοινώς λεγόμενο, την έχουν διδαχτεί από τους προγόνους τους άρχοντες βυζαντινούς, οι οποίοι ακροβάτησαν αριστοτεχνικά, για να επιβιώσουν και να συνεχίσουν την αυτόνομη πορεία τους μέσα από το Δεσποτάτο της Ηπείρου, καθώς και κάτω από την επικυριαρχία του σουλτάνου. Κι ακόμα κάποιοι εξισλαμισμένοι Ζαγορίσιοι, οι οποίοι με τα προνόμια που έχουν εξασφαλίσει και τις επαφές τους στην Κωνσταντινούπολη δημιουργούν γνωριμίες με την Υψηλή Πύλη, μαθαίνουν να ελίσσονται, ανεβαίνουν κοινωνικά.
Ένας εξισλαμισμένος χριστιανός από την Βίτσα Ζαγορίου (αρχικά γενίτσαρος Αχμέτ με το προσωνύμιο Αρσλάν, δηλαδή λιοντάρι, που καταλήγει να ονομάζεται Ασλάν) ο Ασλάν Ζουλφικάρ πασάς διοικεί το πασαλίκι των Ιωαννίνων μετά το 1611. Χτίζει στο κάστρο των Ιωαννίνων το ομώνυμο τζαμί, εκεί όπου σήμερα στεγάζεται το Δημοτικό Μουσείο.
Ο Ασλάν πασάς γίνεται ο αρχηγός της φεουδαρχικής οικογένειας των Ασλανιδών, η οποία διοικεί μέσω των απογόνων της-κληρονομικώ δικαίω- την Ήπειρο μέχρι το 1788. Οι τουρκογιαννιώτες κρατούντες, ενώ τηρούν τις επιβαλλόμενες αποστάσεις από τους χριστιανούς, ασκούν σώφρονα διοίκηση. Άλλωστε η κυριαρχία του σουλτάνου δεν είναι ουσιαστική, εκτός από τους φόρους που καταβάλλονται κανονικά στον σουλτάνο. Παρότι είναι μουσουλμάνοι εξακολουθούν να μιλάνε ελληνικά.
Ο τελευταίος πασάς των Γιαννίνων από την οικογένεια των Ασλανιδών είναι ο Ζουλφικάρ πασά Καλός ή Καλός πασάς, ο οποίος ονομάστηκε έτσι για την πραότητα και την καλοσύνη που τον διέκρινε.
Ακολουθεί το 1788 η άνοδος στο πασαλίκι των Ιωαννίνων του παμπόνηρου τουρκαλβανού Αλή πασά. Αυτός πρώτα κλέβει με το στανιό μέσα από το σπίτι της την εγγονή του Καλού πασά, τη Ζιχάλκω και την παίρνει γυναίκα του και στην συνέχεια με ισχυρά μέσα κατορθώνει και διορίζεται από την Υψηλή Πύλη πασάς των Ιωαννίνων. Η διακυβέρνηση του Αλή πασά κρατάει μέχρι το θάνατό του στις 24 Ιανουαρίου 1822.
Το 1913 η παράδοση της πόλης των Ιωαννίνων στους Έλληνες γίνεται από την πλευρά των Τούρκων από τον στρατηγό Εσάτ-πασά, διοικητή της ανεξάρτητης μεραρχίας Ηπείρου. Ο Εσάτ-πασάς είναι τουρκογιαννιώτης καστρινός, ο οποίος λύνει την απορία σχετικά με την καταγωγή του, όταν ερωτάται από τον γιαννιώτη μελετητή της πόλης κ. Σωτήριο Ζούμπο σε επίσκεψή του στα Γιάννινα το 1934. Πρόγονος του Εσάτ-πασά ήταν ένας από τους τουρκομάνους της επιτροπής που πρωτοήρθαν στα Γιάννινα το 1379 με τον στρατηγό Γαζή Εβρενόζ να παραλάβουν το κάστρο κι εγκαταστάθηκαν στην συνοικία τουρκοπάλουκο. Και πήρε για γυναίκα του την χριστιανή Βασιλική της οικογένειας Γλυκήδων αρπάζοντάς την από την εκκλησία του ταξιάρχου Μιχαήλ στο κάστρο, νύχτα των Χριστουγέννων.
Μετά την μικρασιατική καταστροφή και με την συνθήκη της Λωζάννης που υπογράφηκε μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, το κριτήριο της ανταλλαγής των πληθυσμών γίνεται ανάλογα με την θρησκεία. Έτσι οι εξισλαμισμένοι Γιαννιώτες, οι Τουρκογιαννιώτες δηλαδή, ενώ δεν γνωρίζουν την τουρκική, είναι όμως στην πλειοψηφία τους πιστοί οπαδοί της οθωμανικής αυτοκρατορίας, δεν γλιτώνουν τον εκπατρισμό τους. Μεταφέρονται στην Κωνσταντινούπολη και εγκαθίστανται στην περιοχή Πεντέκιοϊ (το τουρκικό συνθετικό –κιοϊ σημαίνει χωριό, προάστιο).
Δεν ξεχνούν την πατρίδα που στερήθηκαν και συνεχίζουν να μιλούν τα ελληνικά. Την πατρίδα τους τα Γιάννινα και το κάστρο. Γιατί αυτοί είναι βέροι γιαννιώτες, από «τον αφαλό του κάστρου», όπως συνήθιζαν να λένε παλιότερα, όσοι ήθελαν να τονίσουν την γιαννιώτικη καταγωγή τους. Πώς να τα ξεχάσουν άλλωστε, αφού εξισλαμίστηκαν για να παραμείνουν άρχοντες, πραγματικοί μπέηδες και πασάδες στα Γιάννινα;
Για τους Τουρκογιαννιώτες ισχύει αυτό που λέγεται για την περίοδο της τουρκοκρατίας:
"Οι περήφανοι φύγανε,
οι παλικαράδες σκοτώθηκαν,
οι έξυπνοι εξισλαμίστηκαν και διακρίθηκαν,
οι αδύνατοι υποτάχτηκαν δουλεύοντας στα χωράφια των πλούσιων γαιοκτημόνων».
Οι τελευταίοι είναι οι ραγιάδες, που σήκωσαν τον σταυρό του μαρτυρίου στην μακρά περίοδο της δουλείας υπομένοντας καρτερικά τις ταπεινώσεις, τις απειλές και τους βιασμούς.
Γι’ αυτούς τους τουρκογιαννιώτες και τουρκοπαργινούς που οι περισσότεροί τους δεν γνωρίζουνε τουρκικά, θα διερωτηθεί ο Τούρκος πλοίαρχος που τους μεταφέρει στην Γιάλοβα της Προποντίδας έχοντας αφήσει προηγουμένως στο λιμάνι της Πρέβεζας έλληνες πρόσφυγες μικρασιάτες που αγνοούν τα ελληνικά: «Μπρε τζιάνουμ πολύ περίεργο φαίνεται σ’ εμένα αυτό που γίνεται, δεν ξέρω αν γίνεται λάθος και τούρκους διώχνουμε και ρωμιούς κουβαλάμε».
Στα Γιάννινα μένουν λίγοι τουρκαλβανοί (εξισλαμισμένοι Αλβανοί) μπέηδες και πασάδες με τσιφλίκια στην περιοχή της σημερινής νότιας Αλβανίας (μέχρι το Δυρράχιο). Τα αρχοντικά τους ήτανε φυσικά έξω από το κάστρο.
Τον Μάρτιο του 1997 στα πλαίσια της συνάντησης των αναπληρωτών υπουργών Εξωτερικών χωρών της Ευρώπης στις Βρυξέλλες, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Ονούρ Οϊμέν εξομολογείται στον ομόλογό του αναπληρωτή υπουργό της Ελλάδας Γιώργο Παπανδρέου ότι είναι τουρκογιαννιώτης στην καταγωγή. Και κάποιος γιαννιώτης σχολιάζει πικρόχολα την έλλειψη εκπροσώπησης των Ιωαννίνων με υπουργό στην ελληνική κυβέρνηση ως εξής: «Δεν βαριέσαι. Τα Γιάννινα μπορεί να μην έχουν υπουργό στην Αθήνα. Έχουν όμως τουρκογιαννιώτη υπουργό στην Άγκυρα.»

Σάββατο 19 Ιουνίου 2010

Το σπίτι του Λουτφού Καραντάγ


Στον τόπο που γεννήθηκε και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του, επέστρεψε ο Τουρκογιαννιώτης Λουτφού Καραντάγ
Στιγμές συγκίνησης, βγαλμένες από ένα άγνωστο ιστορικό παρελθόν των Ιωαννίνων, εκτυλίχθηκαν το μεσημέρι στο κτίριο που τα τελευταία χρόνια στεγάζει ύστερα από την ανακαίνισή του, την 6η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων.
Ο 96χρονος Λουτφού Καραντάγ, Τουρκογιαννιώτης στην καταγωγή, που γεννήθηκε το 1914 στα Γιάννινα και έφυγε σε ηλικία 10 ετών μετά την εφαρμογή της συνθήκης της Λωζάνης για την ανταλλαγή των πληθυσμών, επέστρεψε στον τόπο που γεννήθηκε, μαζί με μία ομάδα 33 Τουρκογιαννιωτών, απόγονοι όλοι δεύτερης και τρίτης γενιάς, που παρότι έχουν περάσει 85 χρόνια από την φυγή των προγόνων τους από τα Γιάννινα, εξακολουθούν να διατηρούν τη γιαννιώτικη ψυχή, δηλώνοντας με περηφάνια πως είναι Τουρκογιαννιώτες.
Ο Λουτφού Καραντάγ εξακολουθεί να μιλά την ελληνική γλώσσα σχεδόν άπταιστα, αφού παρότι βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη ποτέ δεν ξέχασε αυτός και οι γονείς του, την καταγωγή τους.
Πριν από μερικά χρόνια ιδρύθηκε το Ίδρυμα Ανταλλαγέντων Λωζάνης (LMV) από Τούρκους μετανάστες, απογόνους εκείνων που περιλήφθηκαν στην ανταλλαγή των πληθυσμών απόρροια της συνθήκης της Λωζάνης.
Μία ομάδα 33 Τούρκων, μεταξύ των οποίων και 15 περίπου Τουρκογιαννιώτες στην καταγωγή ξεκίνησαν πριν από λίγες ημέρες από την Κωνσταντινούπολη την επίσκεψή τους στα προγονικά εδάφη, ξεκινώντας από την Θεσσαλονίκη και περνώντας στην Έδεσσα, τα Γιαννιτσά, την Καστοριά και φτάνοντας χθες στα Γιάννινα.
Αμέσως μετά την άφιξή τους στην πόλη ο Λουτφού Καραντάγ ζήτησε να τον οδηγήσουν στην οδό Ασωπίου, όπου θέλησε να επισκεφθεί το σπίτι στο οποίο γεννήθηκε την Πρωτομαγιά του 1914. Αυτό και έγινε μέσα σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα με τον 96χρονο Τουρκογιαννιώτη να στέκεται μπροστά στην εξώπορτα και έπειτα να σκύβει και να την φιλά.
Ο προϊστάμενος της 6ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Σπύρος Πανταζής άνοιξε διάπλατα τις πόρτες του κτιρίου και υποδέχθηκε τους αδελφούς Τουρκογιαννιώτες, κυρίως όμως τον 96χρονο που για πρώτη φορά μετά από 85 χρόνια πέρασε το κατώφλι του σπιτιού του.
Ακολούθησε ξενάγηση από τον κ. Πανταζή και ενημέρωση για τις εργασίες αναστήλωσης που έγιναν στο κτίριο, γνωστό και ως αρχοντικό Μίσσιου, προκειμένου να καταστεί και πάλι λειτουργικό και όπου τα τελευταία επτά χρόνια στεγάζεται η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων.
Ιδιαίτερα χαρούμενος και συγκινημένος ο 96χρονος Λουτφού, θυμήθηκε τα παιδικά του χρόνια και δήλωσε ικανοποιημένος που το σπίτι όπου γεννήθηκε δεν είχε την τύχη άλλων που κατέρρευσαν από την δύναμη του χρόνου, αλλά συντηρήθηκε και είναι σήμερα ένα εντυπωσιακό και επιβλητικό κτίριο.
Η ομάδα των Τουρκογιαννιωτών έμεινε ουσιαστικά για λίγες μόνο ώρες στα Γιάννινα, καθώς αναχωρεί και πάλι σήμερα για τη Θεσσαλονίκη και επιστρέφει στην Κωνσταντινούπολη. Στη διάρκεια της ολιγόωρης επίσκεψής τους πρόλαβαν να περιηγηθούν στο κάστρο και στο Νησί της Παμβώτιδας.
Οι περισσότεροι από αυτούς έδωσαν την υπόσχεση, ότι θα επιστρέψουν και την επόμενη φορά θα είναι και πιο πολλοί, αλλά θα έχουν στη διάθεσή τους και περισσότερο χρόνο προκειμένου να δουν από κοντά τα προγονικά τους εδάφη.
ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ των ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Το είδα στο ΝΕΑ απο τα ΓΙΑΝΝΕΝΑ και την ΗΠΕΙΡΟ

Σάββατο 12 Ιουνίου 2010

Η καθηγητική μιζέρια και ο ανεκδιήγητος



Επιχείρηση "Σπάστε τα μούτρα των καθηγητών". Όπου τους βρείτε, τσακίστε τους. Ταλαίπωρος Γ.Γ. της ΟΛΜΕ, συμπαθής κατά τ' άλλα, ενώπιον της Ιεράς Εξέτασης των κ. Χασαπόπουλου και του ανεκδιήγητου, πρώην αριστερού (τι σόι αριστερός, ο Θεός και η ψυχή του), ψελλίζει, δεν τον αφήνουν να μιλήσει, η Τετάρτη Εξουσία, βεβαίως. Φέρει και το όνομα μεγάλου μας ποιητή. Πρέπει να είχε πολλά απωθημένα ο εν λόγω. Κάποιος καθηγητής μπορεί και να τον κατσαδιαζε, γιατί δεν διάβαζε μικρός. Για την πασιφανή αγραμματοσύνη, φαίνεται από μακριά. Μέσα στην τρελή χαρά, πάντα! Ο μεν κ. Χ. συγκαταβατικός:" Έλα, μωρέ, να ζήσουν θέλουν κι αυτοί". Και ελαφρά ειρωνικός. Κατάλαβε ότι η τακτική αυτή- επίθεση κατά μετωπο-δεν τον παίρνει. Μουλωχτά λοιπόν. Ο άλλος; Δεν κατάλαβε τίποτα. Προφανές. Όχι, δεν νευριάζω με την ενορχηστρωμένη επίθεση στον κλάδο. Είναι δεδομένη και την περίμενα. Η εκδίκηση του (αγράμματου) δημοσιογράφου. "-Εδώ πληρώνονται όλα, τώρα θα δείτε". "-Γιατί να πληρώνεστε για την διόρθωση των γραπτών των Πανελληνίων", το νόημα. "-Αφού δε δουλεύετε τώρα". Αλήθεια, κύριοι; Δεν δουλεύουμε; Από πού το ξέρεις; Έχεις υπόψη σου τι συμβαίνει στα σχολεία αυτή την εποχή; Ποιός έκλεισε τα σχολεία νωρίτερα, για οικονομικούς λόγους, να μην πληρώσει τα Σαββατοκύριακα, να τραβάνε οι εξετάσεις μήνες- να εξαντλούνται τα παιδιά και ν' αποδιοργανώνονται τα σχολεία; (Testing is not teaching, λέει ένα σύνθημα από ένα κίνημα στην Αμερική). Μήπως πήρε απόφαση η ΟΛΜΕ; Μήπως αποφάσισαν οι σύλλογοι των καθηγητών; Και, μήπως, όταν έχεις μια στοίβα γραπτά που σε περιμένουν σπίτι,-υπάρχουν και οι ενδοσχολικές, αυτό οι φωστήρες δεν το ξέρουν;- να φας το λιγότερο 3 ώρες ανά τμήμα, είναι "μη εργασία", είναι τεμπελιά; Αρκετά με τους "σπεκουλαδόρους" δημοσιογράφους, παπαγαλάκια του κερατά, που εξυπηρετούν τις πολιτικές ενός Υπουργείου, που μισεί τους λειτουργούς του- δεν θα του βγει σε καλό αυτή η στάση: όταν ο Γέρο-Παπανδρέου έκανε τη Μεταρρύθμιση του το 1964, το πρώτο που έκανε ήταν ν' αυξήσει τους μισθούς των λειτουργών της Εκπαίδευσης. Είναι πολλά τα λεφτά; Πολλά όντως, 2,10 ακαθάριστα το γραπτό, καθαρά 1 και... Τόσα πολλά! Η υπευθυνότητα, η γνώση, η εξειδικευμένη εργασία, η προσοχή, ο αδιάκοπος αγώνας να δεις πίσω από τις γραμμές που γράφει ένα παιδί, που το 'βαλαν στην Προκρούστεια κλίνη και το ανάγκασαν να περάσει από τα Καυδιανά δίκρανα ενός εξευτελιστικού συστήματος επιλογής- όχι εμείς, εμείς δεν φταίμε-, μήπως και το αδικήσεις, τόσο αποτιμώνται. Ο αγώνας για ένα μόριο, μια μονάδα: "-Τι, άραγε, ήθελε να πει το παιδί", τόσο κάνει. Και πάνω απ' όλα η συμπόνοια και η συμπαράσταση Στα παιδιά, στους γονείς, στον σκληρά εργαζόμενο Έλληνα, που θέλει να δει το παιδί του να ξεφεύγει από την μιζέρια μέσα από την Εκπαίδευση των παιδιών του. Γιατί κι εμείς είμαστε γονείς. Κι εμείς ματώνουμε μαζί με τους άλλους γονείς. Και κάθε χρόνο χαιρόμαστε με τις επιτυχίες και στεναχωριόμαστε με τις αποτυχίες, τόσο όσο και οι γονείς τους. Γιατί είναι χιλιάδες τα παιδιά μας! 2,10 ακαθάριστα, 1 και κάτι καθαρά! Όσο και η δουλειά ενός ανειδίκευτου λαθρομετανάστη (όχι οτι η συμπεριφορά απέναντί τους και η αμοιβή τους είναι δίκαιη, προς Θεού). "Πάλι τα 'κονόμησες; Έβγαλες 20 Ευρώ σήμερα;", μου λέει ειρωνικά η γυναίκα μου, όταν γυρίζω με το κεφάλι καζάνι, παραπατώντας από τη ζαλάδα, αργά το βράδυ σπίτι από το Βαθμολογικό. Την κοιτάζω αμίλητος, τι να πω; Τόσα "'κονόμησα" σήμερα...
Να βρουν άλλους. Να τα κάνουν οι Πανεπιστημιακοί Να πληρώσουν 3,50 Ευρώ το γραπτό, όσο και στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Εμείς τέτοια λεφτά δεν τα θέλουμε. Τέλος στη μιζέρια. Ειδικά τώρα, όταν χορεύουν εκατομμύρια μίζες πάνω από τα κεφάλια μας, και εν μέσω κρίσης, κάποιοι κάνουν περιουσίες. Πόσα πληρώνουν τον ΑΣΕΠ; Τόσα θέλουμε. Αλλιώς, βρείτε άλλους φτηνότερους. Φτηνή εργατική δύναμη δε θέλετε; Σε μια χυδαία αγοραία αντίληψη για την Παιδεία, έτσι πρέπει να συμπεριφέρεσαι. Άλλη γλώσσα δεν καταλαβαίνουν. Δυστυχώς. Εκεί φτάσαμε. Να μισείς τη δουλειά που κάνεις. Όχι επειδή δεν είναι συναρπαστική και ενδιαφέρουσα, αλλά εξ αιτίας της συμπεριφοράς των από πάνω. Και τότε, ας παίζουν παιχνίδια οι άσχετοι και κακοήθεις μ' αυτούς. Δημοσιογράφοι και μη.

Πέμπτη 10 Ιουνίου 2010

Μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση



Υποσχέθηκα στη συνάδελφο Φυσικό κ. Σουλτάνα Πέτρου να την προβάλλω. Λεύκωμα Φωτογραφίας από περίφημους Αφούς Μανάκια. Περιέχει και ανέκδοτες φωτογραφίες. Μια Εκδήλωση από το 7ο Γυμνάσιο Ιωαννίνων. Να πάτε...
Περισσότερα διαβάστε και εδώ

Οταν οι άνθρωποι γίνονται χειρότεροι από τα ζώα

Το άκουσα από την κόρη μου προχτές το βράδυ(7 Ιουνίου). "Στο Πανεπιστήμιο βρήκανε 12 νεκρά σκυλιά! Δηλητηριασμένα!". Με φρίκη... Κάποιοι καλοί "άνθρωποι" κάνανε αυτό που "έπρεπε". Εξόντωση. Ενοχλούν; Εξόντωση. Το λένε και "ευθανασία". Τα σκυλιά αυτά τριγυρνούσαν ελεύθερα στους μεγάλους χώρους της Πανεπιστημιούπολης. Κάποιοι φοιτητές ή άλλοι ζωόφιλοι τα ταϊζανε. Με μερικά είχανε γίνει και φίλοι. Τα ζώα δεν πειράζαν και δεν ενοχλούσαν κανένα. Είχαν γίνει ένα είδος μασκώτ, και μπορούσε κανείς να τα δει να τρέχουν ελεύθερα, ίσως και χαρούμενα, ανάμεσα στα κτίρια και στις πρασινάδες του απέραντου αυτού χώρου. Κάποιοι, βέβαια, θεωρούσαν οτι αυτή η εικόνα απάδει με την εικόνα ενός σύγχρονου Πνευματικού Ιδρύματος. Αντί λοιπόν να μεριμνήσουν, ώστε αυτά τα ελεύθερα ζώα να βρουν μια στέγη, κάτι τέλος πάντων, που να ταιριάζει στα γούστα τους, προτίμησαν την ευκολότερη λύση. Αυτήν που εφάρμοσαν και οι ναζί στους ανθρώπους. Εξόντωση! Φρικτός και επώδυνος θάνατος! Οι παρακάτω φωτογραφίες αποτρόπαιες. Μια γροθιά στο στομάχι.

Το δικό μας Πανεπιστήμιο δεν έχει να δείξει τους νεκρούς (ανθρώπους) που έχει το Πολυτεχνείο. Εχει όμως και και αυτό τους νεκρούς του: Τον Αγνωστο, τον Αγνωστο, την Αγνωστη, τον Αγνωστο,... Ισως να είχαν και ονόματα. Τι σημασία έχει; Γιαυτά ποτέ δεν θα υπάρξει ένα μνημείο, μήτε θα κατατεθούν ποτέ στεφάνια...
Από τη σφαγή, γλύτωσαν και τεσσερα (4) χαριτωμένα κουτάβια. Τα βρήκαν να κλαίνε πάνω από τη νεκρή μάνα τους. Αν κάποιος έχει διάθεση να επανορθώσει το κακό, έστω κι έτσι, ας κάνει μια καλή πράξη: Ας υιοθετήσει κάποιο. τηλ. επικοινωνίας: 6970403019.



ΝΑ ΒΡΕΘΟΥΝ ΟΙ ΕΝΟΧΟΙ ΚΑΙ ΝΑ ΤΙΜΩΡΗΘΟΥΝ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ.

Οι φοιτητές πήραν την πρωτοβουλία να ιδρύσουν και ένα Σύλλογο (Μπράβο, παιδιά!):

Σχετικά ιδρύθηκε και σχετικό γκρουπ στο Facebook. Περισσότερες πληροφορίες για το γεγονός, βρείτε επίσης εδώ

Δευτέρα 7 Ιουνίου 2010

Για το δίκτυο "Μαθαίνοντας Φυσική στο 8ο Λύκειο Ιωαννίνων" έγραψαν σήμερα Τα Νεα.


«Το μάθημα έτσι γίνεται πιο ευχάριστο»

ΠΕΡΣΙ τον Φεβρουάριο είχε την ιδέα να χρησιμοποιήσει τα ιντερνετικά μέσα δικτύωσης για να λύνει τις απορίες των μαθητών του.
Ετσι, ο κ. Στέργιος Ναστόπουλος, καθηγητής φυσικής στο 8ο Γενικό Λύκειο Ιωαννίνων, χρησιμοποίησε το Νing, δίκτυο το οποίο μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο μεταξύ των νέων της χώρας μας, ωστόσο κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο έδαφος. Οπως λέει στα «ΝΕΑ», αφορμή για το ιντερνετικό εγχείρημα στάθηκε το αίτημα πολλών μαθητών του να τον κάνουν φίλο στο Facebook. «Σκέφτηκα λοιπόν ότι αντί του Facebook, το οποίο είναι ανοιχτό και μη ελεγχόμενο, να χρησιμοποιήσω την πλατφόρμα του Νing, το οποίο έχει περισσότερα χαρακτηριστικά από το Facebook- ιστολόγιο, φόρουμ, δυνατότητα να αποθηκεύει κανείς έγγραφα, φακέλους, φωτογραφίες και βίντεο κ.ά.».

Καλύτερη επικοινωνία
Μία τέτοια ιντερνετική συνεργασία, όπως εξηγεί, αναβαθμίζει την επικοινωνία με τους μαθητές έξω από το σχολείο. «Είναι βασικό να νιώθει ο μαθητής ότι και στα δύσκολα, όπως για παράδειγμα στις εξετάσεις, υπάρχει κάποιος που θα τον ενθαρρύνει και θα τον συμβουλεύσει. Παράλληλα, είναι γνωστή η αγάπη των μαθητών για την ηλεκτρονική κοινωνική δικτύωση, όπου εκφράζονται πιο ελεύθερα σε μια πιο σύγχρονη γλώσσα, άρα θα μπορούμε σαν δάσκαλοι να εκμεταλλευτούμε αυτήν την αγάπη, εντάσσοντας δραστηριότητες της τάξης σε αυτά».

Τα περισσότερα παιδιά προβληματίζονται, εντυπωσιάζονται, «παίζουν» ευχάριστα με εικονικά ελατήρια ή ηλεκτρικά φορτία.
«Κι αυτός, νομίζω, είναι ένας από τους στόχους: Να γίνει το μάθημα πιο ευχάριστο. Απ΄ την άλλη, να εμπλακούν οι ίδιοι, να χειριστούν και να αλληλεπιδράσουν με εικονικά αντικείμενα, μελετώντας τη συμπεριφορά τους, ώστε μ΄ αυτόν τον τρόπο να κατανοήσουν καλύτερα. Παράλληλα, προσπαθώ να εντάξω κι άλλες δραστηριότητες- μουσική, βίντεο, φωτογραφίες- έτσι ώστε ο χώρος να γίνει όσο γίνεται πιο ελκυστικός», λέει ο καθηγητής.
Δυστυχώς, όπως προσθέτει, η πλατφόρμα Νing θα πάψει σε λίγες εβδομάδες να διατίθεται δωρεάν, επομένως το τελευταίο διάστημα βρίσκεται σε αναζήτηση νέας ιντερνετικής στέγης.

Επιφυλάξεις
ΟΠΩΣ επισημαίνει η σύμβουλος ψυχικής υγείας κ. Δήμητρα Θεοφίλη, η διαδικτυακή επαφή μαθητών και καθηγητών μέσω ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook, είναι ένα ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο θέμα. Ενα από τα ζητήματα, ωστόσο, που ανακύπτουν σε μία τέτοια σχέση είναι το γεγονός της ιδιωτικής ζωής στο Ιντερνετ. «Ακόμη και για εκπαιδευτικούς λόγους να υπάρχει διαδικτυακή σχέση μαθητών- καθηγητών, συχνά οι προσωπικές πληροφορίες του καθενός, οι φωτογραφίες, τα σχόλια και οι απόψεις που αποτυπώνονται στο προφίλ γίνονται αντικείμενο σκέψης κι επεξεργασίας του κάθε χρήστη».
Το πλήρες κείμενο στα ΝΕΑ της Δευτέρας 7 Ιουνίου 2010.
Στο φίλο Στέργιο και συνεργάτη του ligapola, επιμορφωτή Β στις ΤΠΕ Β επιπέδου, για τους κόπους του, με την σημείωση "ο,τι μαθαίνει κάποιος χρήσιμο είναι ή μάθε τέχνη και άστηνε", αφιερώμενο το βίντεο με γιαννιώτικες και ζαγορίσιες εικόνες - στιγμιότυπα με την μπαντα του Πωγωνήσιου Πέτρου Λούκα Χαλκιά, με ευχές και για άλλες διακρίσεις.

Σάββατο 5 Ιουνίου 2010

Επιστροφή στη δραχμή, βλέπει και ο Ρουμπινί


«Η Ελλάδα ίσως χρειαστεί να εξέλθει από το ευρώ και κυρίως να προβεί σε αναδιάρθρωση του χρέους.»

Μήπως το ταξίδι έλαβε πρόωρα τέλος;
Αναδιάρθρωση χρέους και ενδεχόμενη έξοδο από την ευρωζώνη προβλέπει ο διεθνούς φήμης οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί στην ελβετική εφημερίδα Tribune de Geneve. Υποστηρίζει ότι οι επιθέσεις που δέχεται η ευρωζώνη αποτελούν το δεύτερο στάδιο της κρίσης, που ξεκίνησε από τις μεγάλες πανίσχυρες επενδυτικές τράπεζες. Και τονίζει:

“Αυτό που παρατηρούμε σήμερα είναι ότι τα κράτη, που βοήθησαν τις τράπεζες, χρειάζονται με τη σειρά τους βοήθεια και αναγκάστηκαν να δανειστούν για να σώσουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Τι θα συμβεί όμως αν η Γερμανία, η Ελβετία ή οι άλλοι πιστωτές δεν θελήσουν να χρηματοδοτούν πλέον τα σχέδια διάσωσης; Ο μηχανισμός του παγκόσμιου χρέους μοιάζει περισσότερο με το παιχνίδι της πυραμίδας, με μία απάτη τύπου Ponzi ή Madoff. Στην ευρωζώνη περισσότερο από τον πληθωρισμό, η ευρωπαϊκή οικονομία απειλείται από τον αποπληθωρισμό: Κρίση, στη συνέχεια ελαφρά ανάκαμψη, που ακολουθείται από μία νέα ύφεση, που οφείλεται στα προγράμματα λιτότητας που εφαρμόζονται για τη μείωση του ελλείμματος.

Η Ελλάδα ίσως χρειαστεί να εξέλθει από το ευρώ και κυρίως να προβεί σε αναδιάρθρωση του χρέους αναγκάζοντας τους πιστωτές της να συναινέσουν σε μεγάλες θυσίες. Το σχέδιο σωτηρίας της Ελλάδος μεταθέτει απλώς το πρόβλημα.

Όλες οι χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Μεγάλης Βρετανίας ή της Ιαπωνίας, θα πρέπει να τακτοποιήσουν τα δημόσια οικονομικά τους, να μειώσουν δηλαδή τις δαπάνες και να αυξήσουν τους φόρους. Επίσης, η Ευρώπη πρέπει να αφήσει το ευρώ να κατρακυλήσει (έως την ισοτιμία του δολαρίου 1:1) για να γίνει ανταγωνιστική”.

Στο μεταξύ, πριν περίπου ένα μήνα, κάτι σχετικό είχε δηλώσει και ο κορυφαίος οικονομολόγος Πωλ Κρούγκμαν. Θεωρεί την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους αναπόφευκτη. Σε άρθρο του με τίτλο “το τέλος του ελληνικού παιχνιδιού” (δημοσιεύεται στο blog του) υποστηρίζει ότι είναι αδύνατη η υπέρβαση του οικονομικού αδιεξόδου χωρίς έξοδο από την ευρωζώνη, ώστε να γίνει υποτίμηση του νομίσματος. Παρομοιάζει την Ελλάδα με την Αργεντινή το 2001.

Τι σχέση έχουν άραγε όλα αυτά με τις φήμες που φτάνουν στα αφτιά μου, τελευταία, για κάποιες περίεργες κινήσεις στο νομισματοκοπείο;
ΠΗΓΗ: Αναδημοσίευση από το Alkimos archive

Παρασκευή 4 Ιουνίου 2010

Διονύσιε Αρεοπαγίτη, πες μας πως εσύ ένας φτωχός χριστιανός ...














<Γ.Α.Π.> Γιά λέγε τώρα, εσύ που τον ξέρεις καλά, τα λεφτά πως τα έκανε;

<Α.Γ.Π.>: Τον είχα μυήσει στο "MAKE LOVE, NOT WAR"

<Γ.Α.Π.>: -Το οποίο σημαίνει;


Από Τα Νεα της της Τρίτης, Τετάρτης 1, 2 Ιουνίου 2010.

Πέμπτη 3 Ιουνίου 2010

Το πάρτυ τέλειωσε. Μην είδατε το φιατάκι μου;


Του ανταποκριτού <Η>
Το πάρτυ τελείωσε, τα κεφάλια μέσα

Τη δεκαετία του ' 70 τη θυμάμαι σαν χθες. Κυκλοφορούσαν παντού τα Fiat 127, τα Zastava, και οι μηχανές Floretta. Οι πιο σπορτίφ τύποι είχαν Autobianchi Abarth (με 53 άλογα παρακαλώ!), και οι σώφρονες Austin Morris Allegro! Το σουβλάκι με γύρο κόστιζε 3 δραχμές, με σουτζουκάκι 2, και το λεωφορείο μόλις μία δραχμή (και με πάσο 50 λεπτά!). Αν έδινες εικοσάρικο, ο εισπράκτορας ή ο σουβλατζής σε μάλωνε, διότι απλά δεν είχε να στο χαλάσει! Τόσο καλά!

Και μετά ήρθε η δεκαετία του ' 80 και το ΠΑΣΟΚ. Και γέλασε το χείλι του κάθε πικραμένου. Το δημόσιο άνοιξε τις πόρτες του στον κάθε αναξιοπαθούντα που δήλωνε σοσιαλιστής, η Ελλάδα απέκτησε «ανεξάρτητη» διεθνή φωνή, μια νέα τάξη αναδύθηκε από το πουθενά, και οι ρεμούλες έγιναν ο κανόνας της πολιτικής ζωής του τόπου. Η χαρά του αφισοκολλητή, το βασίλειο της συνδικαλιστικής αυθαιρεσίας. όπως και της φτηνής ρητορικής: «Έξω οι βάσεις του θανάτου!», «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες!», «Με αγώνες κατακτάμε τα δικαιώματά μας!», και άλλα πολλά παρόμοια. Ώσπου ήρθε το τέλος. Τα αναπόφευκτα σκάνδαλα οδήγησαν στα ειδικά δικαστήρια, ψευδεπίγραφους κήνσορες, και στο «Τσοβόλα δώστα όλα»... Και στο τέλος της δεκαετίας σκαει μύτη η Νέα Δημοκρατία και ο Μητσοτάκης με τον Μαυρίκη και τον Σωκρατάκια που έλεγε και ο μακαρίτης ο Κίτσος...

Τη δεκαετία του ' 90 που ακολούθησε, τα κεφάλια μπήκαν κάπως μέσα, αλλά τότε ήταν που ανδρώθηκαν τα πραγματικά λαμόγια. Τα σκυλάδικα γνώρισαν μεγάλες πιένες. Η πληθωρική Μιμή ήταν απλά η κορυφή του παγόβουνου. Πίσω της υπήρχε μια ολόκληρη συνομοταξία πεινασμένων και συνάμα αγριεμένων «σοσιαλιστικών» βαμπίρ, αρσενικών και θηλυκών... με το χαμόγελο της Κολυνός. Και γύρω τους μαζεύονταν η πλέμπα, αποζητώντας ψεύτικα μεγαλεία. Και έτσι είδαμε το μοναδικό φαινόμενο, η κάθε γειτονιά να έχει και από μια ΕΛΔΕ, όπως κάποτε είχε από μια ντισκοτέκ. Χαμός στο ίσιωμα. Κόσμος και κοσμάκης καταχρεώθηκε για να μπορεί να γίνει «παίκτης» στο Χ.Α. Χα και πάλι χα! Κάποιοι όμως ανησυχούσαν από τότε. Είχαν βλέπετε υπόψη τους τη λευκή βίβλο της ΕΟΚ, που ελάχιστη δημοσιότητα της δόθηκε στην Ελλαδίτσα μας.

Και μετά ήρθε ο Σημίτης και το Ευρώ. Στην αρχή χαρήκαμε, καθότι αισθανθήκαμε Ευρωπαίοι. Το χρόνιο όνειρο της ψωροκώσταινας. Μέχρι που συνειδητοποιήσαμε πως το Ευρώ που είχε κλειδώσει στις 340 δραχμές, ισοδυναμούσε με το παλιό κατοστάρικο. Κάποτε πληρώναμε τον φραπέ 140 δραχμές και σκοτωνόμασταν με τον σερβιτόρο για τα ρέστα από τις 150. Μέσα σε λίγους μήνες ο φραπές πέταξε στα 5 ευρώ και μάλιστα αισθανόμασταν γύφτοι αν δεν αφήναμε 1 ευρω πουρμπουάρ (340 δραχμές παρακαλώ). Συνολικά ο φραπές από τις 150 δραχμές (μαζί με το πουρμπουάρ) πήγε στις 2.040 δρχ.!!!

ΠαρΆ όλα αυτά, λίγο τα Ευρωπαϊκά πακέτα, λίγο η Ολυμπιάδα, λίγο η τραπεζική απελευθέρωση της δανειοδότησης, λίγο η στρεβλή ανάπτυξη, λίγο η καρακατσουλίστικη τιβί μας, και γίναμε όλοι νεόπλουτοι. Πήξαμε να βλέπουμε BMW και Μερτσέντες και διαφορα Τζιποειδη (suv) αγορασμένα με 136 άτοκες (!) δόσεις. Γεμίσαμε από high τυπάδες και αισθησιακές-γκλαμουράτες μοντέλες (όλες ξανθιές κατά σύμπτωση!). ΚιΆ εκεί που κάποτε (τη δεκαετία του ' 70) βλέπαμε μόνο μουσάτους αγωνιστές, και αξύριστες Κνίτισες, γεμίσαμε από τεκνά και σεξοβόμβες με ψηλά τακούνια! 50 τηλεοπτικά κανάλια η Νέα Υόρκη; 150 εμείς. Home Cinemas, Pentium, Playstation, lap tops, flat screen 42 inch HD TV's, και πάει λέγοντας. Όχι παίζουμε! Και να ΅σου Ολυμπιάδα σούπερ φαντεζί, και να ΅σου Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου στη Πορτογαλία, και να και η Παπαρίζου πρώτη στην Eurovision, και πίσω και σας φάγαμε κουφάλες λιγούρηδες Ευρωπαίοι! Ελλάδα ρε...

Ναι, αλλά ήρθε πλέον η ώρα του λογαριασμού... «Με πορδές αυγά δεν βάφονται!». Η αιώνια σοφία του απλού λαού επαληθεύτηκε για μια ακόμη φορά. Όλα ήταν σικέ, όλα ήταν ψέματα. Τεράστιο το έλλειμμα, τεράστιο το δημόσιο χρέος, και πάπαλα οι σωτήρες πολιτικοί μας... Ανθρωπάκια κιΆ αυτοί που ψάχνουν να κάνουν τη καλή τους με καμιά καλή λαμογιά... Και μετά μην τους είδατε, μην τους απαντήσατε. Αλλωστε πάντα φταινε οι προηγούμενοι που παρέδωσαν καμένη γη. Και να ΅μαστε ξανά μανά, εσείς και ΅γώ, οι μέσοι Έλληνες δηλαδή, ενώπιοι ενωπίω του ΔΝΤ, της κάθε Μέρκελ και του κάθε Τρισέ. Της σκληρής πραγματικότητας δηλαδή. Και ξαφνικά έντρομοι συνειδητοποιούμε πως τελικά οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι δεν μας πολυσυμπαθούν... Ήταν όλα μια αυταπάτη... Τους αρέσουν τα τζατζίκια, τα σουβλάκια και οι παραλίες μας, αλλά πέραν τούτων... τίποτα. Μας απεχθάνονται και μας θεωρούν τσαμπατζήδες και απατεώνες. Και ο βρόγχος γύρω από το λαιμό μας αρχίζει να σφίγγει όπως αρχίζει να κλείνει ο κύκλος της αμαρτωλής μεταπολίτευσης...

Μας βλέπω ξανά με λαχανί Zastava και πειραγμένα Lada (με 6 προβολείς ομίχλης) να κάνουμε κόντρες στις παραλιακές (αν φυσικά έχουμε χρήματα για βενζίνη που έχει καταντήσει κυριολεκτικά είδος πολυτελείας!). Αλλιώς υπάρχουν και τα παπάκια (με φωσφοριζέ ζάντες) για τα τρελά γούστα.

Το ride είναι over, που λένε και οι Αμερικάνοι σύμμαχοί μας. Το Ελληνικό λούνα παρκ τελείωσε. Εκτροχιάστηκε, όπως στις ταινίες με το δαιμονισμένο τρενάκι του τρόμου. Ήταν όμως εντυπωσιακό όσο κράτησε. Και όσοι το πρόλαβαν το απόλαυσαν. Οι υπόλοιποι ας πρόσεχαν. Γεννήθηκαν αργά...!