Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου 2008

Ο διωγμός των Εβραίων των Ιωαννίνων τον Μάρτη του 1944

Από τον " Ηπειρωτικό Αγώνα" μια μαρτυρία.

Τον Μάρτιο του 1944 έρχεται στα Γιάννενα, σαν άγγελος θανάτου κομίζοντας το θανατικό, για του δύστυχους ανθρώπους της εβραικής κοινότητας και στις 25 Μαρτίου 1944 ο γερμανικός στρατός συλλαμβάνει και εκτοπίζει όλους τους Γιαννιωτοεβραίους της πόλης και δια μέσου Λάρισας τους οδηγεί στα στρατόπεδα θανάτου του Άουσβιτς – Μπιρκενάου. Το τίμημα βαρύ, συνολικά 1850 Γιαννιωτοεβραίοι έχασαν την ζωή τους στα στρατόπεδα και μόνον 163 άνθρωποι από όλη την Κοινότητα κατάφεραν να επιζήσουν.
Την παραμονή της εκτοπίσεως, ένα γερμανικό υδροπλάνο προσνηώθηκε στην Λίμνη στα Ταμπάκικα , εκεί όπου έδεναν τις βάρκες τους οι νησιώτες και αρκετός κόσμος κατέβηκε για να δει το περίεργο θέαμα ένα αεροπλάνο να προσγειώνεται στην Λίμνη.
Ο Yehosua Matsa, Γιαννιωτοεβραίος επιζών του Ολοκαυτώματος αναφέρει σε συνέντευξή του τον Ιανουάριο του 1998 στο περιοδικό International Jewish Monthly πως αναγνώρισε τον Kurt Waldheim: «Από την μύτη, από τον τρόπο που στεκόταν, τα ανοιγμένα του πόδια. Όταν τον είδα, ήταν στην Αμερική, (στην τηλεόραση στα Ηνωμένα Έθνη) στην αρχή δεν τον γνώρισα Μερικά χρόνια αργότερα (ο Waldheim είχε φύγει από τον Ο.Η.Ε), τον είδα και είδα αυτή την φωτογραφία …Θα το θυμάμαι σε όλη μου την ζωή (o Waldheim) ήταν ο αξιωματικός στα Γιάννενα Εμείς είδαμε τους αξιωματικούς να έρχονται με το υδροπλάνο στην λίμνη μας στα Γιάννενα. Ήταν ένας από αυτούς …

Τον είδα στο στρατόπεδο στην Λάρισα. Είχαν αρχίσει να μαζεύουν τα χρήματα μας Εμείς πετάγαμε τα χρήματα κάτω μπροστά από τον Waldheim, δεν τα έπαιρνε από τα χέρια μας…Αυτοί στάλθηκαν στην Πολωνία στο Άαουσβιτς στο κρεματόριο…
Αλλά το έσκασα από την Λάρισα, ήμασταν 12 αγόρια. Ζήσαμε στο δάσος και πηγαίναμε από χωριό σε χωριό ώσπου βρεθήκαμε με τους αντάρτες…Όταν ο πόλεμος τελείωσε οι αντάρτες μας άφησαν να πάμε στην πόλη να δούμε τι συνέβη στα σπιτικά μας στις οικογένειές μας.
Όταν φτάσαμε είδαμε ότι τίποτε δεν υπήρχε, τίποτα να φάμε, έτσι φύγαμε.
Υπήρχαν δύο είδη ανταρτών, εγώ πολέμησα με τους Κομμουνιστές»…
(Ο Yesoua Matsa δεν πρόλαβε να δει την συνέντευξή του στο τεύχος του περιοδικού Ιανουάριος – Φεβρουάριος 1998, πέθανε στις 3 Ιανουαρίου 1998
Στα χρόνια που περνούν το δημοσίευμα της εφημερίδας New York Daily News στις 14 Οκτωβρίου 2002 αποκαλύπτει πως ο πρώην Γ.Γ του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε), λαμβάνει σύνταξη από τον Ο.Η.Ε για την 12ετή θητεία του, το ποσό των 1.823 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ η καταβαλλόμενη ετήσια σύνταξη ανέρχεται σε 124.754 δολάρια.
Μετά την βεβήλωση της μνήμης των θυμάτων, έρχεται η επιβράβευση του θύτη για την «προσφορά» του στον Οργανισμό που ιδρύθηκε μετά τον πόλεμο για να προστατεύσει την ασφάλεια των μελών – κρατών, και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Αντί της καταδίκης η απόδοση τιμών. Ας μην ξεχάσουμε ποτέ, μα ποτέ τους βάρβαρους.

Το πλήρες κείμενο στον Ηπειρωτικό Αγώνα
΄
(...Όταν ακούστηκαν οι Γερμανοί και κατέβαιναν στην Ελλάδα, άρχισε και στη μικρή Κοινότητα των Εβραίων αυτής της πόλης ο μεγάλος τρόμος. Όλοι ξεπουλούσαν, άλλοι φκιάχνανε λίρες, όλοι φώναζαν να σκορπίσουν και να κρυφτούνε μέσα στους Ρωμιούς. Η κοινότητα τρανταζόταν ολόκληρη, ακόμα λίγο και θ' άρχιζε το σωτήριο σκόρπισμα.Δεμένους με τα χίλια σκοινιά του, δίβουλους και τρομαγμένους, ο Σαμπεθάι Καμπιλής τους κράτησε κει, με χίλιους τρόπους, με μηχανές κ' ελπίδες και με φοβερίσματα, να μη σκορπίσουν μονάχα, να μην του φύγουν. Και τους προφτάσαν, εκεί. Και τους πήραν όλους: και τον κουφό το χαχάημ και τις γριές και τους γέρους και κείνους που θέλανε να δουλέψουνε το Σάββατο και τους άλλους όλους που δεν πιάνανε τη φωτιά και τα μικρά τα παιδιά τους με τα σπυριά και του Σαμπεθάι Καμπιλή τα παιδιά και το Σιέμο και τον ίδιον τον Σαμπεθάι Καμπιλή. Και χαθήκαν όλοι - τέσσερις χιλιάδες ψυχές, έξω από κείνους τους λιγοστούς, μετρημένους στα δάχτυλα - που δεν θέλησαν ν' ακούσουν τον Σαμπεθάι Καμπιλή και τα σπάσανε τα σκοινιά του και φύγανε, κρύφτηκαν μες στους Ρωμιούς ή πήγανε στο βουνό που τους φώναζαν οι αντάρτες. Μέσα σε λίγες ώρες η Κοινότητα των Εβραίων βούλιαξε ακέρια. Με τη Συναγωγή της, τα μαγαζιά της, τους παράδες τους μαζωμένους πεντάρα-πεντάρα. Δεν έμεινε τίποτα. Η μικρή μας πόλη με πιασμένη την ανάσα άκουσε το σπαραγμό και το θρήνο που υψώθηκε απ' τα οβραίικα. Είταν ο ύστατος θρίαμβος του Σαμπεθάι Καμπιλή)


Δημήτρης Χατζής: Το ιστορικό διήγημα "Σαμπεθάι Καμπιλή" στο βιβλίο του Το τέλος της μικρής μας πόλης.

Μαρτυρία Ρεκανάτη

Δεν υπάρχουν σχόλια: